تأثیر آموزش حمل بیمار بر اختلالات عضلانی- اسکلتی کمک بهیاران

Abstract

چکیده زمینه و هدف: عمده ترین مشکل در بیمارستان‌ها که منجر به شیوع اختلالات عضلانی- اسکلتی در بین کارکنان می‌شود مربوط به فعالیت‌هایی است که به منظور حمل و جابجایی بیماران انجام می‌شود. با توجه به اینکه آموزش نقش مهمی در توسعه ایمنی اعضای تیم درمان دارد، لذا این پژوهش با هدف تعیین تأثیر آموزش چگونگی حمل بیمار بر اختلالات عضلانی- اسکلتی در کمک بهیاران انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی غیر تصادفی (نیمه تجربی) بود که نمونه‌های آن (کمک بهیاران بودند. محیط پژوهش شامل بخش‌های اورژانس، داخلی، جراحی و بخش‌های مراکز آموزشی درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. تعداد شرکت کننده‌ها در گروه کنترل و آزمون 50 نفر بود که با روش نمونه گیری تمام شماری وارد پژوهش شدند. ابزار جمع آوری داده‌ها شامل پرسشنامه دموگرافیک و پرسشنامه اختلالات عضلانی اسکلتی Nordic بود که قبل از مداخله و سه ماه پس از آن توسط شرکت کنندگان پژوهش تکمیل شد. برنامه آموزشی برای گروه آزمون طی سه جلسه در قالب سخنرانی، ایفای نقش، تمرین عملی، بحث گروهی و پرسش و پاسخ با استفاده از اسلاید، نمایش فیلم و کتابچه آموزشی در مورد چگونگی حمل بیمار ارائه شد، سپس داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و با بکارگیری روش‌های آماری توصیفی نظیر فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار و آزمون‌های استنباطی نظیر کای دو، تی مستقل و آزمون فیشر در قسمت یافته‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که توزیع فراوانی اختلالات عضلانی- اسکلتی از نظر درد و بی حسی در گروه آزمون، قبل و سه ماه بعد از برنامه آموزشی، در اندام‌های گردن و شانه (031/0 P=) و کمر (031/0P=) تفاوت آماری معنی‌داری داشت. اما در مقایسه دو گروه کنترل و آزمون قبل و بعد از سه ماه، اختلالات عضلانی- اسکلتی تنها در اندام پا و قوزک پا در واحدهای مورد پژوهش تفاوت آماری معنی‌داری را نشان داد (006/0P=). نتیجه‌گیری کلی: اگر چه برنامه آموزش حمل بیمار ارائه شده در این مطالعه تنها در کاهش توزیع فراوانی اختلالات عضلانی- اسکلتی ناحیه اندام پا و قوزک پا تاثیر گذار بوده و نتوانسته تمامی اختلالات عضلانی- اسکلتی را کاهش دهد، اما این نتایج می‌تواند به دلیل محدودیت زمان لازم برای تمرین مهارت‌های فراگرفته شده، کمبود نیروی انسانی، حجم کاری زیاد و وجود نداشتن ابزارهای الکتریکی و مکانیکی در حمل بیماران بوجود آمده باشد و همچنین ممکن است کارکنان تیم درمانی هنوز بطور کافی و مناسبی اهمیت حمل صحیح بیمار را درک نکرده باشند در نتیجه نیاز است علاوه بر ارائه آموزش موثرتر عوامل یاد شده نیز مد نظر قرار گیرد.