خشونت خانگی در میان زنان قبل و حین بارداری

Abstract

زمینه و هدف: بسیاری از زنان خشونت خانگی را قبل و حین بارداری تجربه می­کنند. اگر چه پیامدهای جدی خشونت بر سلامت مادر و کودک در مطالعات مختلف بررسی شده است اما در مورد امکان تغییر خشونت در بارداری اطلاعات کمی وجود دارد. با توجه به این که انواع مختلف خشونت می­توانند پیامدهای متفاوتی بر سلامت زنان داشته باشند، اطلاعات بیشتری در مورد تغییرات انواع خشونت در بارداری مورد نیاز است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه انواع خشونت خانگی قبل وحین بارداری در زنان باردار مراجعه کننده به مراکزبهداشتی- درمانی شهرستان مریوان در سال 1386 انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه­ی مقطعی بر روی 243 خانم باردار انجام شد. معیار ورود به مطالعه، زنان باردار 45-15 ساله در ماه آخر بارداری، ایرانی، قومیت کرد و عدم وجود افسردگی شناخته شده در دوران زندگی بود. ابتدا در یک محیط خصوصی اهداف مطالعه برای زنان باردار توضیح داده شد و در صورت تمایل به شرکت در مطالعه و دارا بودن شرایط لازم، به عنوان نمونه انتخاب شدند. سپس اطلاعات مربوط به مشخصات دموگرافیک و سابقه­ی مامایی و همچنین تجربه خشونت قبل از بارداری و طی بارداری فعلی جمع آوری شد. تجزیه وتحلیل داده­ها با استفاده از برنامه SPSS انجام شد. میانگین و انحراف معیار و آزمون های تی­تست، مک نمار و کای­اسکوئر برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. سطح معنی­داری در آزمون­ها 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج: بررسی کلی خشونت خانگی نشان داد که 4/86 درصد زنان قبل از بارداری و 7/68 درصد از زنان خشونت خانگی را در بارداری تجربه کرده بودند. این تفاوت از نظر آماری معنی­دار بود (001/0 P< ). بررسی جزئی­تر نشان داد که در بارداری نسبت به قبل از بارداری به طور معنی‌‌داری شیوع هر سه نوع خشونت فیزیکی (9/16درصد در مقابل 7/24درصد)، عاطفی (3/54 درصد در مقابل 9/67درصد) و جنسی (1/55درصد در مقابل5/69 درصد) کاهش یافته بود. همچنین خشونت قبل از بارداری یک ریسک فاکتور قوی برای خشونت در طی بارداری بود. با وجود این که شیوع کلی خشونت خانگی در بارداری کاهش یافته بود اما تقریباً 99 درصد زنان خشونت دیده در بارداری، در دوره قبل از بارداری نیز خشونت را تجربه کرده بودند و موارد جدید خشونت در بارداری اندک بود. نتیجه­گیری: این یافته­ها باید ارائه­دهندگان مراقبت را آگاه کند که در زنان خشونت دیده قبل از بارداری، اغلب تجربه خشونت در بارداری هم ادامه می­یابد. لذا غربالگری روتین خشونت در سرویس‌های خدماتی یک اقدام مناسب برای کاهش اثر بر مادر و جنین اوست.