ارتباط ابعاد استرس بیمارستانی با نوع بخش کاری در پرستاران مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان

Abstract

زمینه و هدف: کارکنان پرستاری در محیط کار با از عوامل استرس‌زای فیزیکی و روانی فراوانی روبرو هستند. شناسایی میزان استرس پرستاران و کنترل تنش در محیط کار باعث بهبود کیفیت مراقبت از بیمار می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی ابعاد استرس شغلی پرستاران شاغل در بخش‌های مختلف مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان بود. روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی- مقطعی که در سال 1396 انجام شد، تعداد 324 پرستار با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. در ابتدا 12 مرکز درمانی منتخب از سه خوشه مرکز، غرب و شرق استان گیلان مد نظر قرار گرفت و سپس با توجه به سهم هر مرکز درمانی از حجم نمونه مورد نیاز، نمونه‌ها به صورت تصادفی از بخش‌های مختلف (اورژانس، داخلی، جراحی، کودکان، دفتر پرستاری، CCU، ICU، همودیالیز و اتاق عمل) انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه استرس شغلی بیمارستانی(HSS-35) مشتمل بر 35 سؤال و 11 زیرمقیاس بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق آمار توصیفی و آنالیز واریانس با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19 انجام شد. یافته‌ها: بیشتر نمونه‌های مورد پژوهش (8/39%) در گروه سنی 40-31 قرار داشته و از نظر جنسیت بیشتر آن‌ها (96%) زن، متأهل (2/77%) و دارای مدرک کارشناسی (2/93%) بودند. از نظر میانگین نمره استرس کلی، کارکنان بخش اورژانس (با میانگین و انحراف معیار 13/16 ± 17/120) از بیشترین میزان استرس و کارکنان بخش ICU (با میانگین و انحراف معیار 01/19 ± 14/114) از کمترین استرس برخوردار بودند. این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار نبود (05/0P>). از نظر شدت ابعاد استرس، بعد "ابهام نقش" (با میانگین و انحراف معیار 63/0 ± 58/3) و بعد"استرس شیمیایی" (با میانگین و انحراف معیار 26/1 ± 12/3) به ترتیب بیشترین و کمترین شدت استرس‌زایی را دارا بودند. نتیجه‌گیری کلی: با توجه به نتایج مطالعه مبنی بر وجود بیشترین میزان استرس بیمارستانی در پرسنل بخش‌های اورژانس و کودکان لزوم توجه بیشتر مسئولین ذیربط به کارکنان این بخش‌ها در جهت برنامه‌ریزی برای کاهش استرس بیمارستانی و آموزش بهترین روش‌های مقابله‌ای احساس می‌گردد.