میزان بروز زخم فشاری بعد از جراحی قلب باز و عوامل مرتبط با آن

Abstract

مقدمه: زخم فشاری به دلیل افزایش طول مدت بستری بیمار در بیمارستان، بالابردن بار کاری و هزینه های درمانی همواره حایز اهمیت می باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان بروز زخم فشاری بعد از جراحی قلب باز و عوامل مرتبط با آن انجام شده است.

روش: این مطالعه کوهورت توصیفی بر روی 250 بیمار تحت عمل جراحی قلب باز در دو بیمارستان آموزشی در سال 1395 انجام شد. در این روش، روز نمونه گیری به صورت تصادفی انتخاب شد ولی همه نمونه های آن روز به صورت سرشماری انتخاب شدند. داده ها توسط پرسشنامه های مشخصات فردی و بالینی شامل اطلاعات قبل و حین و بعد از جراحی، ابزار برادن و فرم بررسی پوست جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل با استفاده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی (تی مستقل، کای اسکوئر، رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره) انجام شد.

یافته ها: میزان بروز زخم فشاری در بیماران جراحی قلب32% بود، که 80 نفر از 250 نفر دچار زخم فشاری شدند. بر طبق مدل رگرسیون لجستیک چند متغیره بین سن بیشتر از 70 سال (p=0.002)، سابقه بیماری کلیوی (p=0.007)، اسیدوز حین عمل (p=0.053)، خیسی و رطوبت پوست حین عمل(p=0.020)، استفاده از اینوتروپ بعد از عمل (p=0.000) و اسیدوز بعد از عمل (p=0.003) با بروز زخم فشاری ارتباط معناداری وجود دارد. امّا بین جنس (p=0.097)، سابقه دیابت (p=0.114)، سابقه فشارخون بالا(p=0.285)، سابقه چربی خون بالا(p=0.143)، فشار دیاستول کمتر از60 میلیمتر جیوه حین عمل (p=0.171) و استفاده از اینوتروپ حین عمل (p=0.153) با بروز زخم ارتباط معناداری یافت نشد.

نتیجه گیری: بر اساس یافته ها میزان بروز زخم فشاری در بیماران جراحی قلب نسبتا بالا می باشد که این امر بخصوص در افراد با سابقه بیماری کلیوی، سابقه افت فشارخون دیاستولیک حین عمل، رطوبت و خیسی پوست حین عمل، مصرف کنندگان اینوتروپ و در اسیدوز بعد از عمل دیده شده است، بنابراین موارد فوق برای بروز زخم فشاری خطرزا می باشد لذا بایستی عوامل پیشگیری کننده برای این افراد در نظر گرفته شود تا میزان بروز زخم کاهش یابد.