بررسی ارتباط دی اکسیدکربن انتهای بازدمی و بازگشت گردش خون خودبه خودی حین احیای قلبی- ریوی

Abstract

مقدمه: بازگشت جریان خون خودبه‌خودی هدف اولیه احیاء در ایست قلبی بوده و کیفیت احیای قلبی ریوی عامل مهم تعیین‌کننده بازگشت جریان خون خودبه‌خودی بیمار است. درنتیجه بررسی دی اکسید کربن انتهای بازدمی در بیماران می‌تواند بازخوردی از کیفیت احیا، باشد. این مطالعه باهدف تعیین ارتباط دی اکسیدکربن انتهای بازدمی و بازگشت گردش خون خودبه‌خودی حین احیاء قلبی ریوی انجام شد.

روش کار: در این مطالعه توصیفیمقطعی از نوع همبستگی، 80 مورد احیای قلبی ریوی براساس معیار ورود و خروج و به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی در دسترس در بیمارستان قائم (عج) شهر مشهد در سال 1392، انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده فرم دو قسمتی اطلاعات دموگرافیک بیماران و اطلاعات مربوط به روند پیشرفت احیاء قلبی ریوی شامل میزان دی اکسید کربن انتهای بازدمی و نتایج احیاء بود. در ابتدای احیای قلبی، کاپنوگراف به لوله تراشه بیماران متصل و اعداد مربوط به دی اکسیدکربن انتهای بازدمی بیماران ثبت شد و رابطه آن با بازگشت گردش خون خودبه‌خودی (وجود نبض فمورال قابل لمس و فشارخون سیستولیک بیشتر از 80 میلی‌متر جیوه برای زمانی طولانی‌تر از 3 دقیقه در اثر احیاء) بررسی شد. داده‌ها پس از جمع آوری توسط نرم‌افزار SPSS ویرایش 16 و با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و فراوانی) و آمار استنباطی (مجذورکای، دقیق فیشر و تی مستقل، ضریب همبستگی و رگرسیون خطی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: میانگین سنی بیماران 1/5± 67/3سال، 47/5درصد مذکر و در 98/8درصد، ریتم اولیه قلبی آسیستول بود. دی اکسیدکربن انتهای بازدمی در بیمارانی که بازگشت گردش خون خودبه‌خودی داشتند، 13/7± 21/6میلیمترجیوه و در بیمارانی که بازگشت گردش خون خودبه‌خودی نداشتند، 10/2± 17/7میلی‌متر جیوه بود (0/16= P). نتایج نشان داد در بیمارانی که دی‌اکسیدکربن انتهای بازدمی حین احیاء در آنها در گروه کمتر از یک میلی‌مترجیوه بود، میزان بازگشت گردش خون خودبه‌خودی، 2/41 درصد و در بیمارانی که در در گروه 40-31 میلی‌مترجیوه بودند، میزان بازگشت گردش خون خودبه‌خودی، 75 درصد بود.

نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میزان دی اکسیدکربن انتهای بازدمی بالا در حین احیاء قلبی ریوی، احتمال بازگشت گردش خون خودبه‌خودی را بیشتر می‌کند. درنتیجه استفاده از مانیتورینگ دی اکسید کربن انتهای بازدمی در حین احیاء قلبی ریوی به اعضای تیم احیاء توصیه می‌شود.