اثربخشی شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عملکرد خانواده و سازگاری زناشویی زوجین مبتلا به دیابت نوع دو

Abstract

مقدمه: به دنبال ابتلا به دیابت مشکلات جسمانی و روان‌شناختی بسیاری برای افراد مبتلا به وجود می‌آید که از جمله آنها ایجاد مشکلاتی در عملکرد خانواده و کاهش سازگاری زناشویی می‌باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عملکرد خانواده و سازگاری زناشویی زوجین مبتلا به دیابت نوع دو انجام گرفت. روش‌کار: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه زوجین مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مراکز خدمات بهداشتی درمانی شهر تهران تشکیل داده و نمونه پژوهش نیز در برگیرنده 32 نفر از زوجینی بودند که یکی از آنها تشخیص دیابت نوع دو دریافت کرده و در روند درمان قرار داشتند. آزمودنی‌های پژوهش در بازه زمانی مهر تا اسفند سال 1396 به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و در دو گروه آزمایش (16نفر) و کنترل (16نفر) انتخاب تصادفی شدند. گروه آزمایش تحت مداخله با استفاده از درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی به مدت 8 جلسه قرار گرفته و داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه‌های عملکرد خانواده و سازگاری زناشویی اسپاینر گردآوری شد. به منظور تحلیل داده‌ها از تحلیل کواریانس چند متغیره استفاده شده و داده‌ها به کمک نرم افزار تحلیل آماری Spss v.22 تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که بین میانگین نمره مولفه‌های عملکرد خانواده و سازگاری زناشویی دو گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود داشته و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی موجب افزایش نمره کل عملکرد خانواده (05/0>P، 078/3=F) و سازگاری زناشویی (05/0>P، 520/4=F) در گروه آزمایش و در مرحله پس‌آزمون شده است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های حاصل از پژوهش می‌توان اینطور بیان نمود که مداخلات روان‌شناختی همچون شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عملکرد خانواده و سازگاری زناشویی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو اثرات سودمندی را برجای می‌گذارد.