آیا می‌توان سرشماری غلتان را در ایران اجرا کرد؟

Abstract

سرشماری‌های نفوس جامع‌ترین منبع اطلاعاتی در ارتباط با جمعیت‌ها و خانوارها هستند که اطلاعاتی در زمینه‌ی اندازه، ساختار و ویژگی‌های جمعیت‌ها فراهم می‌کنند. سرشماری‌ها همواره با فشارهای سنگین مالی و نیروی انسانی بر دولت‌ها همراه هستند و داده‌های حاصل، خطاهای غیر نمونه‌گیری بسیاری را شامل می‌شوند. تحلیل اطلاعات به دست آمده از سرشماری‌ها و انتشار سریع نتیجه‌های آن، از دیگر مشکلاتی هستند که دولت‌ها پس از انجام سرشماری‌ها با آن مواجه می‌شوند. از آن‌جا که اجرای سرشماری‌ها در حال حاضر در بسیاری از کشورها اجتناب‌ناپذیر هستند، لذا این کشورها پیوسته به‌دنبال روش‌هایی هستند که با کاهش این مشکلات بتوانند پوشش مناسب‌تری را از جامعه ارایه کنند. کیش روش جدیدی را در سال 1981 با عنوان سرشماری غلتان معرفی کرد. در این مقاله ابتدا سرشماری غلتان معرفی می‌شود. سپس این روش با سرشماری سنتی که در بسیاری از کشورها از جمله ایران انجام می‌شود، مقایسه خواهد شد. نتیجه‌های این بررسی نشان می‌دهد که در حال حاضر امکان اجرای سرشماری غلتان در ایران وجود ندارد، ولی انتظار می‌رود این روش سرشماری با توسعه‌ی نظام آمارهای ثبتی در ایران، در آینده‌ای نه چندان دور قابل‌اجرا باشد.