بررسی رابطه‌ی وضعیت گذران اوقات فراغت جوانان شهری با پایگاه اقتصادی- اجتماعی

Abstract

برداشت افراد از فراغت و نحوه‌ی گذران اوقات فراغت برحسب شرایط اجتماعی و تاریخی و دوره‌ی زندگی متفاوت است. اما در غالب جوامع و در اکثر شرایط اجتماعی اوقات فراغت به‌طور بالقوه در قشر جوان آسیب‌هایی را در بر دارد. در دوران معاصر، افزایش سال‌های تحصیل و دیررسی ورود انسان به بازار کار و افزایش سن ازدواج، دورانی نسبتاً طولانی را در زندگی انسان‌ها پدید آورده که جوانی خوانده می‌شود. انسان جدید از کودکی مستقیماً‌ به بزرگسالی قدم نمی‌گذارد بلکه دوره‌ای در زندگی او رخ نموده است که با فقدان یا قلّت مسئولیت‌پذیری مترادف است و در آن اوقات فراغت سهم بزرگی یافته است. بنا بر نظر بوردیو ذائقه‌ی فعالیت‌های فراغتی افراد متأثر از زمینه‌های مختلفی است که منشأ طبقاتی آن‌هاست. این پژوهش با استفاده از دیدگاه‌ نظری پی‌یر بوردیو در خصوص جامعه‌شناسی اوقات فراغت انجام شده است.

این تحقیق از نوع علّی است که با استفاده از تکنیک اسنادی، از نوع تحلیل ثانویه است. جامعه‌ی آماری در تحقیق حاضر تمام جوانان۱۵-۲۹ ساله‌ی ساکن در نقاط شهری کشور است؛ که به تحلیل داده‌های طرح آماری «گذران وقت» که در نیمه‌ی دوم (پاییز و زمستان) سال ۱۳۸۷توسط مرکز آمار ایران اجرا گردیده با استفاده از نرم‌افزار spss پرداخته است.

متغیر مستقل تحقیق، پایگاه اقتصادی- اجتماعی است که بر اساس وضع سواد و تحصیلات، وضعیت اشتغال و وضع فعالیت، امکانات در اختیار خانوار، نوع مسکن و نوع مالکیت مسکن، در سطح معیار مقیاس فاصله‌ای و از گروه‌های طبقاتی (بالا، متوسط و پایین) در سطح سنجش رتبه‌ای استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که پایگاه اقتصادی- اجتماعی افراد بر نحوه‌ی گذران اوقات فراغت آنان مؤثر است و میانگین هر یک از انواع اوقات فراغت در بین دو گروه مردان و زنان تفاوت معنی‌داری وجود دارد.