بررسی زمان‬های پیگیری و پیش‌آگهی بیماران مبتلا به کارسینوم سلول‌های سنگفرشی دهان با استفاده از مدل چند وضعی مارکوف

Abstract

مقدمه و اهداف: در این مطالعه سعی شده خطر عود، تومور ثانویه و متاستاز را با توجه به وضعیت بالینی بیماران مبتلا به کارسینوم سلول‌های سنگفرشی دهان برآورد شود و پیش‌آگهی بیماران را پس از اتمام درمان ارایه کند.

روش کار: در این مطالعه کوهورت گذشته‌نگر، 147 بیمار بدخیمی سلول‌های سنگفرشی دهان بالای 40 سال از بانک اطلاعاتی برنامه مراقبت، اپیدمیولوژی و نتیجه نهایی ایالات متحده آمریکا بین سال‌های 2010-1973 بررسی شدند. متغیرهای مطالعه: جنس، نژاد، مرحله پیشرفت، درجه هیستولوژیک و محل تومور، روش درمان، زمان‌ تشخیص و مرگ، با مدل چندوضعی مارکوف در نرم‌افزار R تحلیل شدند.

یافته‌ها: در مدت پیگیری بیماران (میانه 33 ماه)، 50 (01/34 درصد) مورد عود، 125(03/85 درصد) مورد تومور ثانویه، 25 (01/17 درصد) مورد متاستاز و 59 (13/40 درصد) مورد مرگ رخ داد. تومورهایی که با تهاجم لنفاوی همراه بودند ، 37/1 (فاصله اطمینان 95 درصد: 05/2-05/1) برابر نسبت به تومورهایی که در مراحل اولیه بودند، احتمال رخداد تومور ثانویه را دارند و پس از آن 33/2 (فاصله اطمینان 95 درصد: 18/4-29/1) برابر بیشتر در خطر مواجهه با مرگ . با گذشت یک‌سال از اتمام درمان احتمال مرگ برای بیماری که با عود موضعی یا تومور ثانویه مواجه شده بودند؛ تقربیاً یکسان بود، اما پس از 5 سال بیماران با عود موضعی بیش‌تر در معرض خطر مرگ قرار دارند.

نتیجه‏ گیری: آگاهی تقریبی از زمان و موقعیت بعدی بیمار با توجه به شرایط بالینی او می‌تواند یکی از راه‌های تشخیص و درمان به موقع و در نتیجه کاهش مرگ‌ومیر این بیماران شود.