تحلیل روند میزان بروز سل با استفاده از مدل رگرسیون قطعه‌ای خطی در ایران طی سال‌های 87-1343

Abstract

مقدمه و اهداف: بررسی روند تغییرات میزان‌های مشاهده شده، اطلاعات ارزشمندی را جهت نیازسنجی، طرح، بازنگری برنامه‌ها و شاخص‌های توسعه هرکشور فراهم می‌سازد. هدف از مطالعه حاضر، به کار بردن مدل رگرسیون قطعه‌ای در تعیین روند تغییرات میزان بروز سل در ایران بوده است.

روش کار: در این مطالعه روند تغییرات الگوی میزان بروز سل در ایران طی 44 سال گذشته (87-1343) با استفاده مدل رگرسیون قطعه‌ای خطی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. برای برآورد پارامتر‌های رگرسیونی از روش‌های کمترین مربعات و آزمون جایگشت و از معیار اطلاع بیز (BIC) نیز برای تصمیم‌گیری در انتخاب بهترین مدل از بین دو مدل رگرسیون پواسون و قطعه‌ای، استفاده گردید. تحلیل داده‌ها در نرم‌افزارهای آماری SAS و Joinpoint3.4 صورت گرفت.

نتایج: با توجه به مقدار p به دست آمده از آزمون جایگشت، فرض وجود دو نقطه تغییر طی سال‌های 1372 و 1356 پذیرفته شد (0108/0p=). میزان بروز بیماری سل طی 11 سال اول بررسی سیر نزولی با 1/10% کاهش سالانه، برای قطعه دوم طی سال‌های72-1356 سیر صعودی با 3/4 درصد افزایش در میزان بروز سالانه و برای قطعه سوم سیر نزولی با 5/4 درصد کاهش در میزان بروز سالانه بوده است. همچنین برای حداقل 10 سال آخر به طور میانگین سالانه 5/4 درصد از بروز بیماری سل کاسته شده است. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از مدل رگرسیون قطعه‌ای می‌توان گفت، الگوی میزان بروز بیماری سل از سال 1371 به بعد روند نزولی داشته، که این کاهش از سرعت بالاتری در مقایسه با میانگین جهانی برآورد شده دارد، که نشان دهنده ارتقاء برنامه‌های کنترل بیماری سل و بهبود وضعیت بهداشتی در کشور است.