بررسی کفزیان رودخانه قزل اوزن استان زنجان

Abstract

رودخانه قزل‌اوزن یکی از دو حوزه آبی سد سفیدرود می‌باشد که درتقسیمات آبریز ایران بخشی از حوزه دریای خزر محسوب می‌شود. نمونه‌برداری هر 45 روز یکبار از مهر سال 1386 تا مهر سال 1387در قالب سه منطقه مطالعاتی و هرمنطقه دارای سه ایستگاه توسط دستگاه GPS تعیین شد. نمونه‌ها بافرمالین 4 درصد تثبیت، شناسایی درحد جنس یا گونه سپس برپایه شاخص بیولوژیک هیلسنهوف ( HBI ) مورد ارزیابی آلودگی مواد آلی قرارگرفت. 20 جنس یا گونه کفزی در7 راسته یا خانواده با غالبیت خانواده Chironomidae شناسایی شد. براساس شاخص بیولوژیک ( BI )گونه یا جنس یا خانواده، HBI ایستگاهها تعیین گردید که بترتیب 4 /5 ، 3 / 6، 46 /5 ، 11 /5 ، 13 /5 ، 13 /4 ، 2 5/4 ، 4 ،23 / 4 و وضعیت بیولوژیک رودخانه از نظر کیفی درحد مناسب تا خیلی خوب قرار گرفت. درصد فراوانی کفزیان درحوزه استان زنجان Chironomidae با30 درصد،. Caenis sp با 16 درصد، Baetis sp. با 12 درصد، . Hydropsyche sp با 13 درصد، . Simulium sp با 11 درصد، Tabantus atratus و. Sericostoma sp هرکدام با‌ 2 درصد وسایر کفزیان با14 درصد درکل ایستگاهها در رودخانه قزل‌اوزن حوزه استان زنجان تعیین شد. معیار EPT که نشانه موجودات شاخص با اکسیژن بالای آب و غلظت کم مواد مغذی است بر پایه تعداد و تجمع کفزیان رودخانه قزل‌اوزن 41 درصد EPT درمقابل 5 9 درصد DO بیان می‌کند یعنی 41 درصد کفزیان درمقابل آلودگی مواد آلی حساس و 5 9 درصد سازگار با آلودگی است؛ آلودگی با کاهش اکسیژن محلول و افزایش غلظت مواد ارگانیک و بالانس این دو مقدار روی کفزیان و حیات Biota) ) رودخانه اثر می‌گذارد.