مطالعه میزان تجمع زیستی و اثرات تحت کشنده کلرید روی (ZnCl2) بر ساختارکبد ماهی کفال خاکستری (Mugil cephalus)

Abstract

فلزات سنگین از جمله روی (Zn) ازآلاینده‌هایی هستند که دراکوسیستم‌های آبی مشکلات بسیاری را برای آبزیان و در نهایت انسان ایجاد می‌کنند. در این تحقیق میزان تجمع زیستی و اثرات تحت‌کشنده کلرید روی بر ساختار کبد ماهی کفال خاکستری (Mugil cephalus) در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام این آزمایش ماهیان با میانگین وزن 5/0±42/7 گرم و طول کل2/0±51/6 سانتی­متر از خلیج چابهار صید گردید. با توجه به میزان LC50 محاسبه شده برای این گونه، 1 گروه شاهد و 2 تیمار با غلظت‌های 73/1 و 46/3 میلی­گرم بر لیتر (10٪ و 20٪ میزان (LC50 هر کدام با سه تکرار، جهت القای آلودگی تحت‌کشنده کلرید روی مورد استفاده قرار گرفت. ماهیان به مدت 1، 7، 14 و 21 روز در معرض غلظت‌های مذکور قرار گرفتند. در پایان هر مرحله بافت کبد جهت بررسی آسیب‌شناسی بافتی و همچنین میزان تجمع زیستی کلرید روی جداسازی گردید. نتایج آسیب‌شناسی بافت کبد عوارضی چون خونریزی، واکوئله شدن هپاتوسیت ها، اتساع سینوزوئیدها، هیپرتروفی هسته، نفوذ لوکوسیتی، نکروز و افزایش تجمعات ملانوماکروفاژی را نشان داد. با افزایش غلظت کلرید روی و مدت زمان مواجه ماهی با آلاینده، وسعت و شدت ضایعات ایجاد شده در بافت کبد افزایش یافت. به‌طوریکه بیش­ترین میزان افزایش مربوط به تیمار دوم و زمان 21 روز بود. همچنین با افزایش میزان غلظت تحت‌کشنده، میزان تجمع کلرید روی به صورت معنی‌داری در کبد افزایش یافت (05/0>p).