کاربرد روش شاخص کیفی برای تعیین مدت زمان نگهداری ماهی کفال پشت سبز (Chelon subviridis) شکم خالی نگهداری شده در یخ

Abstract

هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تازگی ماهی کفال پشت سبز شکم خالی نگهداری شده در یخ به مدت 16 روز بود. تغییرات طی نگهداری با ارزیابی حسی (روش شاخص کیفی QIM)، pH، بازهای ازته فرار (TVBN)، تری متیل آمین (TMA)، تیوباربیتوریک اسید (TBA)، اسید چرب آزاد (FFA)، رنگ، و آنالیزهای میکروبی (شمارش مزوفیل، سرمادوست، استافیلوکوکوس، انتروباکتریاسه و باکتری‌‌های تولید کننده H2S) مشاهده شد. بیشترین طول مدت ماندگاری ماهی کفال پشت سبز شکم خالی طی نگهداری در یخ با کاهش تازگی (حسی، فیزیکوشیمیایی، رنگ و میکروبیولوژیکی) تعیین شد. همبستگی بالا 990/0R2= بین شاخص کیفی (QI) و زمان نگهداری تایید شد. شاخص کیفی در دامنه صفر (بیشترین تازگی) و 33 (کاهش کل تازگی) بود و محدوده مورد قبول برای مصرف کننده (66/12=QI) بود که 12 روز دوره نگهداری بود. روش شاخص کیفی یک ارتباط خطی با زمان نگهداری (733/9-خطی زمان نگهداری× 00/8= روش شاخص کیفی، (990/0R=) نشان داد و زمان نگهداری می تواند با دقت ±3 روز تخمین زده شود. نتایج میکروبیولوژیک نشان داد که تعداد باکتری‌های‌ مزوفیل، سرمادوست، استافیلوکوکوس، انتروباکتریاسه و باکتری‌‌های تولید کننده H2S طی زمان نگهداری افزایش یافتند. میزان بازهای ازته فرار از 93/5 میلی گرم نیتروژن بر 100 گرم به 66/32 میلی گرم نیتروژن بر 100 گرم ، میزان تری متیل آمین از 58/ 3 میلی گرم نیتروژن بر 100 گرم به 00/16 میلی گرم نیتروژن بر 100 گرم، میزان pH از 87/6 تا 26/7، میزان تیوباربیتوریک اسید از 66/0 مالون آلدهید اکیوالان بر کیلوگرم نمونه تا 93/1 مالون آلدهید اکیوالان بر کیلوگرم نمونه و میزان اسید چرب آزاد از 05/1 درصد اولئیک اسید تا 41/8 درصد اولئیک اسید، بترتیب متغیر در روزهای صفر و 16 بود. پیشنهاد می‌شود که نگهداری ماهی کفال پشت سبز شکم خالی تازه و مورد پذیرش برای مصرف تا سردسازی به مدت 12 روز باشد.