بررسی آرایه‌شناسی گونه‌های جنسAlburnoides در ایران با استفاده از زیر واحد 1 ژن سیتوکروم اکسیداز COI

Abstract

تاکنون 12 گونه از کپورماهیان جنس Alburnoides در ایران بر اساس صفات ریخت‌شناسی توصیف‌شده است. ویژگی‌های کلیدی تخصیص داده ‌شده به این گونه‌ها فاقد کارایی لازم جهت شناسایی آنهاست، بنحوی که با استفاده از این ویژگی‌ها نمی‌توان گونه‌های توصیف‌ شده را از یکدیگر تشخیص داد. از اینرو، این تحقیق به ‌منظور بررسی روابط آرایه‌شناسی و اعتبارسنجی گونه‌های توصیف ‌شده با استفاده از نشانگر مولکولی زیر واحد I ژن سیتوکروم اکسیداز (COI) به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 70 نمونه از اعضاء این جنس از 20 ایستگاه مختلف در 6 حوضه آبریز داخلی نمونه‌برداری شد. جهت تعیین تفاوت‌های ژنتیکی و روابط خویشاوندی، DNA نمونه‌ها به روش فنل-کلروفرم استخراج و ژن سیتوکروم COI طی فرآیند PCR تکثیر و پس از خالص‌سازی توالی‌‌یابی شد. نتایج نشان داد که گونه‌های ایرانی جنس Alburnoides به هشت شاخه تقسیم می‌شوند. بیشترین فاصله ژنتیکی K2P درون گونه‌ای، مابین نمونه‌های گونهA. samiii و کمترین میزان بترتیب در بین نمونه‌های A. coadi، A. holciki، A. parhami و A. nicolausi محاسبه گردید. همچنین بیشترین فاصله ژنتیکی K2P بین‌گونه‌ای به میزان 56/7 بین دو گونه A. qanati و A. holciki و کمترین میزان به مقدار 33/0 بین دو گونه A. parhami و A. holciki بدست آمد. با توجه به نتایج، به‌‌ دلیل تمایز اندک ژنتیکی بر اساس ژن COI، اعتبار گونه‌های A. parhami،A. coadi و A. nicolausi تائید نگردید و پیشنهاد می‌‌گردد که بترتیب مترادف گونه‌های A. holciki، A. namaki و A. idignensis در نظر گرفته شوند.