پاسخ‌های استرسی و خونی پس از بیهوشی بچه فیل‌ماهیان جوان (Huso huso L.) نگهداری شده در تراکم‌های کم و زیاد در شرایط زمستانه

Abstract

این مطالعه به‌منظور بررسی اثر استرس­های مزمن (تراکم) و حاد (دستکاری) موجود در محیط­های پرورشی بر شاخص­های استرسی و خونی فیل‌ماهی (Huso huso) در شرایط زمستانه (دمای زیر 10 درجه سانتیگراد) پس از اعمال بیهوشی انجام گردید. ماهی­هایی با میانگین (± خطای استاندارد) وزن 4/1 ± 399 گرم در دو تراکم پایین کم (2m/ kg1) و بالا زیاد (2m/ kg 8) هرکدام در 3 تکرار به مدت یک هفته نگهداری شدند. سپس ماهیان تحت شرایط استرس حاد قرار گرفتند به‌گونه‌ای که سریعاً از آب خارج شده و به مدت 2 دقیقه در مخزن آبی (Lll50) که حاوی 400 میلی‌گرم در لیتر پودر گل میخک بود بیهوش شده و سپس به مخزن اصلی پرورش برگردانده شدند. قبل از استرس (زمان صفر)، 1، 3، 6، 12، 24 و 48 ساعت پس از اعمال استرس از ماهیان خون‌گیری گردید و شاخص­های استرسی (کورتیزول، گلوکز و لاکتات) و خونی (هماتوکریت، هموگلوبین، تعداد گلبول قرمز، MCV، MCH، MCHC، تعداد گلبول سفید، لنفوسیت، نوتروفیل، ائوزینوفیل و مونوسیت) سنجش شد. نتایج نشان داد پس از یک هفته نگهداری ماهیان در تراکم­های پایین کم و بالا زیاد اختلافی در پارامترهای اندازه­گیری شده فوق مشاهده نشد. نتایج بررسی­ میزان پارامترهای استرسی یک ساعت پس از اعمال استرس حاد و بیهوشی اختلاف معنی­داری را با ساعت زمان صفر (قبل از استرس) نشان داد (001/0p<)، همچنین در میزان لاکتات اندازه­گیری شده در ساعت 3 پس از اعمال استرس حاد و بیهوشی اختلاف معنی­داری بین دو تیمار کم تراکم و پرتراکم مشاهده شد (032/0p=). تعداد گلبول سفید در ساعت 1 و 6 پس از اعمال استرس حاد و بیهوشی در تیمار پرتراکم با ساعت شروع اختلاف معنی­داری از خود نشان داد (001/0p<). میزان MCV نیز در ساعت 48 پس از اعمال استرس و بیهوشی اختلاف معنی­داری در بین تیمارهای مورد آزمایش نشان داد (016/0p=). در بررسی سایر پارامترها اختلاف معنی­داری بین تیمارهای مختلف در ساعت­های مختلف نمونه­گیری مشاهده نگردید (05/0<p). نتایج حاصله نشان از مقاومت بالای فیل‌ماهیان در شرایط استرس مزمن، اعمال بیهوشی و استرس حاد دارد. با این حال به نظر می­رسد بیهوشی نتوانسته است اثرات منفی اندک ناشی از استرس را حتی در شرایط دمای پایین کنترل نماید.