بررسی اثر اسانس‌ مرزنجوش (.Origanum vulgare L) بر شاخص‌های رشد و کیفیت فیله‌ی ماهی قزل آلای رنگین-کمان (Oncorhynchus mykiss)در زمان نگهداری در دمای یخچال (1±4 درجه سانتی­گراد)

Abstract

در این مطالعه اثر جیره­های غذایی حاوی مقادیر مختلف اسانس مرزنجوش بر شاخص­های رشد و کیفیت فیله ماهی قزل­آلای رنگین­کمان در دمای یخچال (°C 1±4)مورد پژوهش قرار گرفت. بدین منظور، ماهیان قزل­آلای رنگین­کمان با میانگین وزنی 44/0±38/69 گرم با جیره­های غذایی حاوی اسانس مرزنجوش (صفر، 250، 500 و 750 میلی­گرم اسانس در هر کیلوگرم جیره­ی غذایی) مورد تغذیه قرار گرفتند. بعد از پایان 48 روز دوره آزمایش، میزان شاخص­های رشد مورد نظر تعیین و نیز از تعدادی از ماهیان گروه­های آزمایشی فیله تهیه شد و فیله­ها جهت بررسی کیفیت به مدت 21 روز در دمای یخچال (1±4 درجه سانتی­گراد) قرار گرفتند و باکتری­های سرماگرا، تیوباربیتوریک­اسید (TBA) و مجموع بازهای ازته فرار (TVB-N) در فواصل زمانی 7 روزه (روزهای صفر، 7، 14 و 21) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در برخی از شاخص­های رشد شامل وزن نهایی، افزایش وزن، درصد افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی تفاوت معنی­داری در تیمارهای آزمایشی وجود دارد (05/0P<). هم­چنین نتایج این بررسی نشان داد که فیله ماهیان تحت تیمار با سطوح مختلف اسانس مرزنجوش نسبت به گروه شاهد در طی نگهداری در یخچال، باکتری­های سرماگرا و تیوباربیتوریک­اسید (TBA) کمتری داشتند (05/0P<). به­طوری­که در روز 21، بیش­ترین شاخص PTC در گروه شاهد (log cfu/g 12/0±39/14) وکم­ترین آن در تیمار 750 میلی­گرم اسانس مرزنجوش (logcfu/g 09/0±38/12) مشاهده گردید. هم­چنین بیش­ترین مقدار تیوباربیتوریک­اسید در تیمار شاهد (mgMDA/kg 05/0±57/1) و کم­ترین آن در تیمار 250 میلی­گرم اسانس مرزنجوش mg MDA/kg 08/0±20/1 به دست آمد (05/0P<). تیمارهای حاوی مقادیر مختلف اسانس تفاوت معنی­داری با هم نداشتند (05/0P>). به طور کلی می­توان گفت استفاده از 500 میلی­گرم اسانس مرزنجوش در جیره می­تواند موجب بهبود شاخص­های رشد و کیفیت فیله ماهی قزل­آلای رنگین­کمان در زمان نگهداری دمای یخچال (°C 1±4) گردد.