آنالیز پیوستگی ژنتیکی ژن های GCK و HNF1A در جمعیتی از خانواده‌های مبتلا به MODY در استان اصفهان

Abstract

زمینه و هدف: دیابت شیرین گروهی از اختلالات متابولیک است که موجب افزایش سطح قند خون می­شود. دیابت نوع یک (Type 1 Diabetes-T1D)، دیابت نوع دو (Type 2 Diabetes-T2D) و دیابت تک ژنی 3 گروه اصلی دیابت هستند. دیابت بارز شده در بلوغ جوانان (Maturity Onset Diabetes of the Young-MODY) نوعی دیابت تک ژنی می باشد که معمولاً با T1D یا T2D اشتباه گرفته می­شود و دارای 14 زیر گروه مختلف است. هدف از این مطالعه، تشخیص MODY و تعیین فراوانی 2 زیرگروه شایع­تر آن در جمعیت دیابتی استان اصفهان است. روش کار: در این مطالعه توصیفی- آزمایشگاهی که با هدف تعیین نوع و فراوانی جهش­های 2 ژن GCK و HNF1A در 26 خانواده­ی مبتلا به دیابت نوع MODY در استان اصفهان انجام شد، از روش آنالیز پیوستگی ژنتیکی با انتخاب 4 مارکر برای هر ژن استفاده شد. پیوسته بودن با تکنیک آنالیز قطعه تأیید و سپس اگزون­های ژن مربوطه در خانواده­های پیوسته به مارکرهای هر ژن توالی یابی شد. یافته ­ها: در این مطالعه از میان 26 خانواده، 4 خانواده به مارکرهای ژن GCK و 3 خانواده به مارکرهای ژن HNF1A پیوسته بودند. پس از توالی یابی اگزون­های این 2 ژن در خانواده­های مربوطه واریانت های یافت شده بررسی و اثر آن­ها بر روی دیابت ارزیابی شدند. هیچ جهش بیماری زایی در این میان یافت نشد ولی تعدادی پلی­مرفیسم با افزایش استعداد ابتلا به دیابت یافت شد. نتیجه­ گیری: در این مطالعه با وجود پیوسته بودن برخی خانواده­ها برای مارکرهای 2 ژن مورد نظر، علی رغم این که در مطالعات دیگرجهش در این 2 ژن شایع­ترین علل بروز MODY معرفی شده بودند، هیچ جهش بیماری­زایی در هیچ­یک از بیماران یافت نشد. بنابراین به نظر می­رسد که پروفایل ژنتیکی در جمعیت مورد بررسی با پروفایل ژنتیکی جمعیت­های مطالعه شده بسیار متفاوت است.