بررسی تأثیر مداخله آموزشی بر خودکارآمدی، آگاهی از منافع و نکات ایمنی در فعالیت بدنی زنان باردار

Abstract

زمینه و هدف: در دوران بارداری بنا به دلایلی همچون عدم آگاهی کافی و نداشتن خودکارآمدی، فعالیت‌های بدنی زنان باردار کاهش پیدا می‌کند. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر مداخله آموزشی بر خودکارآمدی، آگاهی از منافع و نکات ایمنی در فعالیت بدنی زنان باردار در سال 1397 اجرا شد. روش کار: این مطالعه از نوع مداخله‌ای تجربی با دو گروه مداخله و کنترل بود. 144 زن باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی-درمانی جنوب تهران به‌صورت تخصیص تصادفی مراکز به دو گروه کنترل و مداخله (هر کدام 72 نفر) تقسیم شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل سؤالات زمینه‌ای، پرسشنامه‌های خودکارآمدی فعالیت بدنی، منافع فعالیت بدنی، نکات ایمنی فعالیت بدنی حین بارداری و نسخه کوتاه پرسشنامه بین‌المللی فعالیت بدنی (IPAQ) بود. در گروه مداخله، آموزش‌ها طی یک ماه به گروه مداخله ارائه گردید. جهت بررسی تأثیر مداخله، پرسشنامه‌ها 3 ماه بعد برای هر دو گروه مداخله و کنترل تکمیل گردید. یافته‌ها: متغیرهای زمینه‌ای به جز سن ازدواج (400/0p=) و میزان تحصیلات همسر (032/0p=) بین دو گروه با هم اختلاف معنادار نداشتند. میانگین نمره خودکارآمدی فعالیت بدنی، در دو گروه قبل از آموزش باهم اختلاف معنادار نداشت ولی میانگین آن بعد از مداخله در دو گروه معنی‌دار بود (014/0p=)، همچنین در گروه مداخله قبل و بعد از آموزش با هم اختلاف معناداری داشتند (001/0p<). نمره آگاهی از منافع (قبل از آموزش 552/0p=، بعد از آموزش 002/0p=) و نکات ایمنی فعالیت بدنی (قبل از آموزش 95/0p=، بعد از آموزش 001/0>p) در دوران بارداری قبل از آموزش با هم اختلاف معنادار نداشتند ولی بعد از آموزش بین دو گروه اختلاف معنادار مشاهده شد. در گروه مداخله قبل و بعد از آموزش از نظر وضعیت فعالیت بدنی اختلاف معناداری مشاهده شد (002/0p=). نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که انجام یک مداخله آگاهی بخش می‌تواند برای بهبود آگاهی زنان باردار از منافع و نکات ایمنی فعالیت بدنی در دوران بارداری و همچنین بهبود خودکارآمدی آنان برای انجام فعالیت بدنی در دوران بارداری مؤثر باشد.