بررسی اثرات هیدروکسید آلومینیم بر ترمیم زخم پوستی در موش صحرائی

Abstract

زمینه و هدف: التیام زخم عبارتست از حصول مجدد تمامیت فیزیکی ساختارهای داخلی و خارجی و در برگیرنده تعامل‌های پیچیده بین سلولها و فاکتورهای مختلف می‌باشد. درمان صحیح و مراقبت از زخم جهت افزایش سرعت بهبودی، همچنین جلوگیری از مزمن شدن و عفونت آن، همواره مدنظر انسان بوده و روشهای مختلف برای رسیدن به این هدف بکار گرفته شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثرات هیدروکسید آلومینیم که سالیان سال به طور تجربی جهت جلوگیری از زخم بستر بکار می‌رفت، بر روند التیام زخم پوستی در موش صحرایی صورت گرفت. روش بررسی: اثرات داروی هیدروکسید آلومینیم بر روند التیام زخم پوستی در دو مدل(زخمهای طولی با ایجاد برش عمقی به طول 5/1 سانتی‌متر و زخمهای گرد به قطر 5/1 سانتی‌متر) در پشت موش صحرایی در قسمت پاراورتبرال از خط وسط و با ارزیابی طول و مساحت ناحیه التیام یافته و بررسی پاتولوژیکی در روزهای مختلف و نیز آزمایش تانسیومتری بعد از ترمیم کامل زخم انجام گرفت. یافته‌ها: درصد بهبودی زخم در گروه کنترل زخمهای طولی در روزهای سوم، ششم، نهم، دوازدهم و پانزدهم از 13/10%، 88/31%، 46/52%، 75/78% و 100% به ترتیب به 25/10%، 38/33%، 38/55%، 36/81% و 100% با هیدروکسید آلومینیم تغییر یافت و در گروه کنترل زخمهای گرد، از 88/9%، 25/21%، 13/52%، 63/69%، 21/88% و 100% در روز هجدهم به ترتیب به 28/10%، 5/29%، 38/52%، 75%، 73/91% و 100% با هیدروکسید آلومینیم رسید که در هیچ کدام از روزها، معنی‌دار نبوده است. تنش(حداکثر نیروی وارد بر پوست که سبب پاره شدن آن می شود) در گروه کنترل زخمهای طولی، از 19/13 به 11/15 نیوتن با هیدروکسید آلومینیم، و در گروه زخمهای گرد در حالت کنترل، از 78/11 به 94/11 نیوتن با هیدروکسید آلومینیم تغییر یافت. کرنش(طول کشیدگی بافت، هنگامی که حداکثر کشش بر آن وارد می‌آید) در گروه کنترل زخمهای طولی، از 98/9 میلیمتر به 59/10 میلیمتر با هیدروکسید آلومینیم و در گروه زخمهای گرد در حالت کنترل، از 53/10 میلیمتر به 57/11 میلیمتر با هیدروکسید آلومینیم تغییر یافت. یافته‌های پاتولوژیک در بررسی نمونه‌های اخذ شده از موارد کنترل و زخمهای مواجه شده با آلومینیم در دو گروه زخم طولی و گرد، از نظر هیستولوژیک، حکایت از روند کیفی نسبتاً مشابه از نظر سرعت روند ترمیم و بسیج سلولی و پاکسازی ناحیه ترمیم زخم با توجه به توالی زمانی نمونه‌ها با رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین ـ ائوزین داشتند. نتیجه‌گیری: یافته‌های فوق نشان می‌دهند که احتمالاً داروی هیدروکسید آلومینیم تاثیری بر روند سرعت التیام زخم پوستی و ساخت کلاژن در موش صحرایی ندارد، هر چند بررسی‌های ایمنوهیستوشیمی بیش‌تری مورد نیاز است.