بررسی تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل BASNEF بر فعالیت جسمانی دختران دانشجو

Abstract

زمینه و هدف: انجام فعالیت جسمانی منظم در تمامی ابعاد سلامتی از جمله جسمی، روانی و اجتماعی تاثیر مثبتی دارد. هدف مطالعه حاضر تعیین تأثیر مداخله آموزشی برفعالیت جسمانی دانشجویان دختر دانشگاهی بر اساس مدل بزنف در سال 1392 بود. روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی از نوع شاهددار، دانشجویان دختر واجد شرایط، با استفاده از تخصیص تصادفی از بین 4 دانشکده (تعداد 45 نفر به گروه مداخله و تعداد 45 نفر به گروه مقایسه) تقسیم شدند. آموزش به مدت 6 هفته برگزار شد که در جلسات آموزشی سخنرانی و پرسش وپاسخ، بحث گروهی، لوح های فشرده در مورد ورزش های خانگی(مانند ایروبیک)، پمفلت وجزوه های آموزشی به دانشجویان داده شد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه سه بخشی شامل اطلاعات دموگرافیک، سؤالات مربوط به مدل بزنف که شامل سوالات مربوط به آگاهی، سؤالات مربوط به نگرش، عوامل قادر کننده، قصد انجام فعالیت، اعتقادات هنجاری و هنجارهای انتزاعی و پرسش نامه عملکرد فعالیت جسمانی بود. پس از اجرای پیش آزمون، مداخله آموزشی برای گروه آزمون انجام شد و دانشجویان دو گروه مداخله و مقایسه بلافاصله بعد از پایان آموزش پیگیری شدند. همچنین به مدت 3 ماه پس از پایان آموزش پیامک هایی مبنی بر فعالیت جسمانی برای گروه مداخله ارسال شد. داده های جمع آوری شده در این پژوهش با استفاده از نرم افزارspss نسخه 18 با آزمون‌های آماری Independent samples t-test ،χ2 و Whitney- Mann آنالیز انجام شد. سطح معنی داری در این مطالعه کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.. یافته‌‌ها: قبل از مداخله آموزشی دو گروه از نظر اطلاعات دموگرافیک و آگاهی، نگرش، عوامل قادر کننده، قصد انجام فعالیت جسمانی و هنجارهای انتزاعی و فعالیت جسمانی تفاوت معنی داری نداشتند (05/0p>) ولی پس از مداخله آموزشی گروه مداخله از نظر آگاهی (001/0>p)، نگرش (001/0>p)، عوامل قادر کننده (001/0>p)، قصد انجام فعالیت جسمانی و هنجارهای انتزاعی(001/0>p) و همچنین از نظر انجام فعالیت جسمانی تفاوت آماری معنی داری با گروه مقایسه داشتند (040/0= (pبه طوری که بعد از گذشت 3 ماه همراه با ارسال پیامک از نظر آگاهی (002/0(p=، نگرش (001/0>p)، عوامل قادر کننده (001/0> p)، قصد انجام فعالیت جسمانی و هنجارهای انتزاعی (001/0>p) همچنان دارای نمره میانگین بالایی بودند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه حاکی از اثربخشی مداخله آموزشی بر اساس مدل بزنف و در نتیجه افزایش آگاهی، نگرش، عوامل قادر کننده، قصد انجام فعالیت و اعتقادات هنجاری و هنجارهای انتزاعی بود و برای داشتن فعالیت جسمانی مستمر و مداوم تدارک امکانات و تسهیلات مناسب ورزشی برای دانشجویان که دسترسی راحتی داشته باشند می تواند به ارتقای فعالیت جسمانی در بین دانشجویان منجر شود.