تأثیر ریتم شبانه روزی بر غلظت لاکتات خون و کورتیزول بزاقی پس از یک جلسه فعالیت فزاینده وامانده‌ساز در دختران ورزشکار

Abstract

زمینه و هدف: ریتم شبانه روزی به عنوان یک عامل مهم در تغییر سطوح هورمونی در نظر گرفته شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر ریتم شبانه روزی بر غلظت لاکتات خون و کورتیزول بزاقی پس از یک جلسه فعالیت فزاینده وامانده‏ساز در دختران تمرین کرده بود. روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی 15 دختر تمرین کرده با میانگین وزنی 6/4±76/58 و شاخص توده بدن 6/2±3/23 به صورت در دسترس انتخاب شدند و در ساعت 7 صبح و 7 عصر در آزمایشگاه حاضر شدند. نمونه­ی خون و بزاق افراد قبل و بلافاصله بعد از انجام یک جلسه آزمون بیشینه فزاینده وامانده ساز روی دوچرخه­ی کار‏سنج گرفته شد. داده‎ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن ﺗﺤﻠﯿﻞ واریﺎﻧﺲ با اندازه‏گیری‏های تکراری (Repeated measures ANOVA) و آزمون تعقیبی بون‏فرونی در سطح معناداری 05/0 بررسی شدند. یافته ‏ها: تفاوت معناداری در میزان لاکتات خون قبل و بعد از یک جلسه فعالیت فزاینده وامانده‏ساز در نوبت‏های صبح (001/0=p) و عصر (001/0=p) مشاهده شد، اما تفاوت معناداری در پس آزمون‏های لاکتات خون در نوبت‏های صبح و عصر مشاهده نشد. همچنین اگرچه تفاوت معناداری در میزان کورتیزول بزاقی قبل و بعد از یک جلسه فعالیت فزاینده وامانده‏ساز در نوبت‏های صبح و عصر مشاهده نشد اما تفاوت معناداری در پیش آزمون‏های کورتیزول بزاقی در نوبت‏های صبح و عصر در سطوح استراحتی مشاهده شد (025/0=p). نتیجه‌گیری: به طور کلی با توجه به ‏نتایج مطالعه حاضر به نظر می‏رسد ریتم شبانه روزی بر پاسخ لاکتات خون و کورتیزول بزاقی دختران ورزشکار پس از یک جلسه فعالیت ورزشی وامانده‏ساز تأثیری ندارد.