اثرات تجویز توأمِ مکمل اسید دُکوزاهگزانوئیک و ویتامین E بر فراسنج‌های اسپرم مردان آستِنواسپرم: کارآزمایی بالینی تصادفی سه سوکور کنترل دار

Abstract

زمینه و هدف: با توجّه به کاهش میزان اسیدهای چرب امگا- 3 در غشای اسپرم مردان آستنواسپرم، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثرات تجویز توأمِ مکمل اسیدچرب دُکوزاهگزانوئیک­اسید و ویتامین E بر اسپرماتوگرام در این بیماران انجام گرفت. روش­ کار: در این کارآزمایی بالینی تصادفی (IRCT: 201010054010N3) سه سوکور کنترل­دار، از بین 275 مرد مراجعه کننده به کلینیک مردان مرکز درمان ناباروری ابن سینا، 50 مرد آستنواسپرم با تحرّک کلّی اسپرم کمتر از 50% و حرکت رو به جلو اسپرم کمتر از 25%، به روش تقسیم تصادفی بلوکی طبقه­بندی شده در دو گروه تقسیم شدند. افراد گروه آزمون، روزانه 465 میلی­گرم اسیدچرب دُکوزاهگزانوئیک­اسید و 600 واحد بین­المللی ویتامین E و افراد گروه کنترل، روزانه دو کپسول دارونما به مدّت 12 هفته، دریافت کردند. پارامترهای اسپرم، دریافت­های غذایی، شاخص­های تن­سنجی و میزان فعّالیّت بدنی در ابتدا و انتهای مطالعه اندازه‌گیری شدند. آنالیز آماری با استفاده از نرم­افزار SPSS و آزمون­های Student's t-test ، Paired t test ، Wilcoxon ، Mann-Whitney و ANCOVA انجام گرفت. یافته­ها: از بین 50 فردی که وارد پژوهش شدند، 22 نفر در گروه آزمون و 20 نفر در گروه کنترل پژوهش را به پایان رساندند. در گروه آزمون، تعداد اسپرم‌ها، غلظت اسپرم، درصد اسپرم­های متحرّک و درصد اسپرم­های متحرّک رو به جلو نسبت به گروه کنترل افزایش معنی­داری یافت (05/0> p ). نتیجه­گیری: این پژوهش نشان داد، دریافت توأمِ مکمل اسیدچرب دُکوزاهگزانوئیک­اسید و ویتامین E در مردان آستنواسپرم، منجر به افزایش غلظت و تحرّک اسپرم شد، ولیکن تغییری در مورفولوژی و تعداد اسپرم­های زنده مشاهده نگردید. احتمالاً دریافت اسیدچرب دُکوزاهگزانوئیک­اسید همراه با اثر محافظتی ویتامین E به عنوان آنتی­اکسیدان، در بهبود اختلال حرکت اسپرم مؤثّر است.