بررسی اپیدمیولوژیک کودکان تحت دیالیز صفاقی مزمن در سه بیمارستان کودکان حضرت علی اصغر(ع)، مفید و مرکز طبی از سال 1372 لغایت 1383

Abstract

زمینه و هدف: درمان شیرخواران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه دیالیز صفاقی، همودیالیز یا پیوند کلیه می‌باشد. متاسفانه، دو روش آخر در سنین شیرخواری با مشکلات تکنیکی زیادی همراه است. لذا برای رسیدن به وزن و سن مناسب، لازم است تا شیرخواران تحت درمان دیالیز صفاقی مزمن قرار گیرند. تهیه اطلاعات ملی در اکثر کشورها، در ارتقا کیفیت مراقبت بیماران تحت دیالیز صفاقی مزمن نقش بسزایی داشته است. هدف از این مطالعه بررسی چند مرکز به منظور بررسی اپیدمیولوژیک کودکان ایرانی بود. روش بررسی: اطلاعات کودکان تحت دیالیز صفاقی مزمن، از 1372 لغایت 1383 از سه مرکز علی‌اصغر(ع)، مفید و مرکز طبی کودکان به طور گذشته‌نگـر استخـراج شـد. میزان بـروز پریتونیـت و بقای بیمار محاسبـه شـد. از آزمون‌های آماری T-student (جهت مقایسـه میانگیــن)، Chi square(جهــت مقایســـه فـراوانـی)، Kaplan Mayer(جهـت تعییـن بقــا)، Cox regression (جهت تعیین فاکتورهای موثر در بقا) و Correlation(جهت تعیین ارتباط بین متغیرها) استفاده شد. 05/0P< معنی‌دار تلقی شد. یافته‌ها: 57 کودک(27 دختر و 30 پسر) با میانگین سنی 3/32 ماه(محدوده سنی 156-08/0 ماه) در مطالعه قرار گرفتند. بیماری‌های ارثی کلیه(5/10%)، بیماریهای سیستیک کلیه(8/22%)، گلومرولوپاتی اولیه(2/33%)، اروپاتی(3/14%)، دیسپلازی کلیه(7/8%) و علل متفرقه یا نامشخص(5/10%) علل نارسایی مزمن کلیه را تشکیل می‌دادند. 99 کاتتر دیالیز صفاقی با روش جراحی تعبیه شد. شایعترین عوارض غیرعفونی، فتق و نشت مایع دیالیز صفاقی بوده اسـت. بـروز پریتونیـت 85/1:4 بیمار مـاه درمان بوده است. از نظر آماری شیوع پریتونیت با سن کمتـر از 12 ماه، وجود کاتتــر صاف تنکهــوف، پاییـن بـودن وزن و (BMI)Body Mass Index هنگام کاتترگذاری، ارتباط معنی‌دار داشت(01/0=P). نتایج کشت مایع دیالیز صفاقی در 32% میکروارگانیسم‌های گرم مثبت، 28% گرم منفی، 30% کشت منفی و 10% قارچ بوده است. بروز پریتونیت قارچی با تعداد حملات پریتونیت و زمان بروز اولین پریتونیت، ارتباط آماری معنی‌داری داشته است(01/0=P). میانگین بقای بیماران 9/0 سال بوده است(16/1-6/0:CI95%). 14% به دیالیز صفاقی ادامه دادند، 8/8% پیوند و 7% به همودیالیز منتقل شدند. بازگشت عملکرد کلیه در 5/10% بیماران رخ داد. 9/57% کودکان فوت نمودند و 8/1% بیماران مراجعه مجدد نداشتند. نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع بالای موربیدیتی و مرگ و میر در گروه کودکان تحت دیالیز صفاقی مزمن، آموزش به والدین و پرسنل پزشکی و ایجاد تیم دیالیز صفاقی شامل پزشک، پرستار، مددکار اجتماعی، روانپزشک و متخصص تغذیه به منظور بهتر نمودن پیش‌آگهی بیماران الزامی است.