بررسی ارتباط بین مولفه های هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان

Abstract

زمینه و هدف: امروزه هوش هیجانی به عنوان یک موضوع جدید در حوزه روان شناسی مورد توجه قرار گرفته است. مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است، مبین نقش هوش هیجانی و مولفه های آن در جنبه های مختلف زندگی فرد همچون پیشرفت تحصیلی، ازدواج ، شغل و روابط اجتماعی می باشد. زندگی تحصیلی، یکی از مهمترین ابعاد زندگی اشخاص است که بر سایر ابعاد زندگی تاثیر فراوان دارد. در این بین یکی از مسائل و مشکلات اساسی زندگی تحصیلی افراد و نظام آموزشی هر کشور، مساله ی افت تحصیلی و پایین بودن سطح عملکرد تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان آن کشور است. روش کار: پژوهش حاضر که با یک مطالعه توصیفی – مقطعی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 126 دانشجوی دختر و 95 دانشجوی پسر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بودند که به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسش نامه بار- ان بود. این پرسش نامه استاندارد در ایران اعتبار سنجی شده و در مطالعات مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. از معدل کل دانشجویان نیز به منظور اندازه گیری پیشرفت (عملکرد) تحصیلی استفاده شده است و همچنین برای تجزیه تحلیل داده ها از روش ها و آزمون های آماری ضریب همبستگی دو دامنه پیرسون، تحلیل رگرسیون چند متغیره گام به گام، آزمون تی مستقل وکای دو استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه 2.42 ± 22.43 است، با توجه به میزان همبستگی ۴۷۸/۰ = r میان هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین به طور کلی بین جنسیت و هوش هیجانی رابطه معنی داری به دست نیامد (p< 0.07). اما نتایج رگرسیون چند متغیره گام به گام نشان داد که سه مولفه ی هوش هیجانی، قاطعیت در سطح (p<0/001)، خوش بینی در سطح (p<0/001) و خود آگاهی هیجانی در سطح (p<0/015) نقش پیش بینی کنندگی معناداری در پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارند. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی ارتباط معناداری وجود دارد. بنابراین به منظور رسیدن به سطح بالایی از مهارت های تحصیلی، علاوه بر توانایی های شناختیِ کلی، فرد باید به رشد مناسب در جنبه هایی همچون کنترل هیجانات و عواطف دست یابد. به معنای دیگر دانشجویان بدون دستیابی به این مولفه ها که هوش هیجانی را می سازند قادر به یادگیری مناسب و مهمتر از آن به کارگیریِ بهینه موضوعات درسی نخواهند بود.