طرّاحی و روانسنجی ابزار بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان مقاله پژوهشی

Abstract

زمینه و هدف: با توجه به اهمّیت بررسی درد مزمن در سالمندان، دسترسی به ابزاری دقیق جهت بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان برای مدیریت درد مزمن، ضروری است. بدین جهت، این مطالعه با هدف طرّاحی و روانسنجی ابزاری جهت بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه ترکیبی است که به منظور طرّاحی و روانسنجی ابزاری جهت بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان، در طی 3 مرحله انجام گرفت. در مرحله اوّل با استفاده از روش نظریه مبنایی مفهوم پذیرش درد مزمن در سالمندان بر اساس نظرات 30 سالمند مبتلا به درد مزمن، 3 نفر از همراهان آنها و 29 نفر از اعضاء گروه درمانی که بر اساس نمونه گیری هدفمند و نظری در مطالعه شرکت نموده بودند، تببین گردید. در مرحله دوّم، عبارات پرسشنامه با استفاده از نتایج بخش کیفی مطالعه، همچنین بررسی متون معتبر و مرتبط با موضوع پژوهش، تدوین گردید، و در مرحله سوّم نیزکه یک مطالعه روش شناختی است ویژگی های روانسنجی پرسشنامه با استفاده از روائی های صوری، محتوا، و سازه، همچنین پایایی همسانی درونی و ثبات، تعیین گردید. یافته ها: در طی مرحله اوّل پژوهش، مفهوم پذیرش درد مزمن در سالمندان تببین گردید. بر اساس نظرات شرکت کنندگان در بخش کیفی این مطالعه، پذیرش درد به معنی باور داشتن درد، محدودیت ها و ناتوانی های ناشی از آن بوده که به فرد در جهت تلاش برای کنترل درد، کمک می نماید. در مرحله دوّم عبارات اولیه ابزار که شامل 38 عبارت بود، تدوین گردید در طی مرحله سوّم این پژوهش، به ترتیب روائی صوری و محتوا به صورت کیفی وکمّی (میانگین های نسبت اعتبار محتوا =94/0و شاخص اعتبار محتوا =92/0)، انجام شد. در ادامه روایی سازه بوسیله تحلیل عاملی اکتشافی بررسی شد که عبارات ابزار به 7 عدد کاهش پیدا نمود و دو عامل برای عبارات ابزار حاصل گردید که به ترتیب در عامل اوّل (آگاهی در مورد درد) شامل2 عبارات و عامل دوّم (تلاش برای کاهش درد) دارای 5 عبارت، قرار گرفتند. در پایان نیز، پایایی آن نیز با استفاده از روش های همسانی درونی (83/0α=) و ثبات از طریق آزمون مجدد (85/0) تعیین گردید. نتیجه گیری: با توجه به طرّاحی، روائی و پایایی مناسب ابزار بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان، استفاده از آن به منظور بررسی پذیرش درد مزمن و مدیریت مؤثر درد مزمن در سالمندان، برای اعضاء گروه درمانی و پژوهشگران پیشنهاد می گردد.