بررسی مورفومتری تخمدان موالید موش‫های سوری تحت تیمار با اگزالی‫پلاتین در طی دوره پیرازایشی با استفاده از تکنیک استریولوژی

Abstract

زمینه و هدف: اگزالی پلاتین نسل سوم داروهای پلاتینی است که درمان اصلی سرطان­های کولورکتال محسوب می­شود. اگزالی پلاتین منجر به مهار تکثیر و نسخه­ برداری DNA شده و سبب آپوپتوز، نکروز در سلول­های سرطانی و سلول­های با تکثیر بالا می­شود. اگرچه اگزالی پلاتین به طور وسیع مورد استفاده قرار می­گیرد ولی اطلاعات کافی در رابطه با تاثیر آن روی ساختار تخمدان وجود ندارد. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی خصوصیات مورفومتری تخمدان موالید 30 و 60 روزه با استفاده از تکنیک دقیق و غیرسوگیرانه استریولوژی متعاقب تجویز اگزالی پلاتین طی دوره پیرازایشی در موش سوری بود. روش کار: در مطالعه تجربی حاضر، تعداد 32 سر موش بالغ ماده برای گروه­های درمان (قبل آبستنی، آبستنی و شیردهی) و کنترل استفاده شد. به منظور جفت گیری موش‫ها در قفس‫های جداگانه قرار گرفتند. موش­های گروه کنترل به میزان 2/0 میلی لیتر نرمال سالین را به صورت داخل صفاقی طی 21 روز قبل آبستنی، آبستنی و شیردهی دریافت کردند. گروه­های تجربی شامل گروه­های قبل آبستنی، آبستنی و شیردهی داروی اگزالی پلاتین را به میزان 3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 3 بار در هفته به صورت داخل صفاقی طی 21 روز به ترتیب قبل از جفت گیری، طی آبستنی و بعد از زایمان دریافت کردند. در روز 30 و60 بعد از تولد، موالید یوتانایز شده و نمونه­های تخمدان از هشت سر موالید هر گروه جهت انجام مطالعات استریولوژیکی دریافت گردید. یافته­ها: نتایج نشان داد که در موالید 30 روزه، حجم متوسط اووسیت­ مربوط به فولیکول­های آنترال، پره­آنترال و همچنین حجم متوسط فولیکول­های آنترال در تمامی گروه­های تجربی نسبت به گروه کنترل به صورت معنی­دار کاهش یافته است (0/05< p). به علاوه در موالید 60 روزه حجم کل فولیکول­ها، حجم متوسط فولیکول‫های آنترال و همچنین حجم متوسط اووسیت مربوط به فولیکول­های آنترال در گروه­های تجربی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی­داری را نشان داد (0/05<p ). این در حالی بود که حجم کل تخمدان، حجم کورتکس و حجم متوسط فولیکول­های پره­آنترال تنها در گروه تجربی آبستنی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی­داری داشت (0/05< p). نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که استفاده از داروی اگزالی پلاتین منجر به القای اثرات نامطلوب بر روی خصوصیات مورفومتری تخمدان در دوره پیرازایشی خصوصاً در دوره آبستنی می­شود.