مطالعه الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی و فراوانی ژن‫های بتالاکتاماز وسیع‫الطیف SHV وTEM در ایزوله‫های ادراری اشریشیاکلی و کلبسیلاپنومونیه در شهر تبریز

Abstract

زمینه و هدف: عفونت دستگاه ادراری ((UTI یکی از شایع‌ترین انواع عفونت‌های انسانی بوده و اشریشیاکلی وکلبسیلا پنومونیه عوامل اصلی عفونت ادراری در بین باکتری‫های گرم منفی می‌باشند. شیوع گونه‌های باکتریایی تولیدکننده بتالاکتامازهای وسیع الطیف (ESBLs) و مقاوم نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های بتالاکتام در دهه اخیر افزایش روزافزونی داشته است. انواع مختلفی از بتالاکتامازهای وسیع الطیف از قبیل TEM،SHV و CTX-M شناسایی‌ شده‫اندکه به‌طور برجسته در سویه‌های اشریشیاکلی و کلبسیلا پنومونیه حضور دارند. هدف از این مطالعه مشخص‫کردن فراوانی ژن‫های TEM و SHV در باکتری‫های اشریشیاکلی و کلبسیلا پنومونیه در ایزوله‌های بدست‫آمده از عفونت‌های ادراری با روش‌های فنوتیپی و واکنش زنجیره‌ای پلیمرازی (PCR) درآزمایشگاه میکروب شناسی دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد تبریز بود. روش کار: در این مطالعه مقطعی- توصیفی، ٥٠ ایزوله اشریشیاکلی و٥٠ ایزوله کلبسیلا پنومونیه جدا شده از عفونت‌های ادراری، از بیماران سرپایی در شهر تبریز جمع‌آوری گردید. الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی ایزوله‌ها نسبت به ١٤ آنتی‌بیوتیک مختلف با روش دیسک دیفیوژن تست (کربی بائر) شناسایی شد و تست تأییدی با دیسک ترکیبی انجام شد و نهایتاً ژن‫های بتالاکتامازی TEM و SHV با استفاده از روش مولکولی PCR مورد تجسس قرار گرفت. یافته‌ها: بیست‌وپنج ایزوله (٢٥%) از١٠٠ باکتری آزمایشی به‌عنوان ایزوله‌های مولد ESBL تأیید شدند که ١٣ ایزوله (٢٦%) اشریشیاکلی و ١٢ ایزوله (٢٤%) کلبسیلا پنومونیه بود. ژن‌های TEM و SHV در ایزوله‌های اشریشیاکلی به ترتیب ٢ و٤ درصد و در ایزوله‌های کلبسیلا پنومونیه به ترتیب٠ و٢ درصد مشاهده شد. نتیجه‌گیری: وجود ژن‫های یادشده مؤید حضور آنزیم‌های بتالاکتاماز وسیع الطیف در این دو جنس از باسیل‌های گرم منفی روده‌ای به‌عنوان باکتری‫های مهم پزشکی می‌باشد. اگرچه فراوانی ژن‫های یادشده پایین بود که این امرمی تواند به دلیل اخذ نمونه‌های آزمایشی از بیماران سرپایی باشد که کمتر در معرض آنتی‌بیوتیک‌ها قرار دارند.