بررسی ارتباط شیوه های تنظیم و ابراز هیجان با رفتارهای قلدری در دانش آموزان نوجوان

Abstract

زمینه و هدف: قلدری دانش آموزان به ویژه در دوره نوجوانی یک مشکل شایع در مدارس است که از جمله علل مطرح برای آن بدتنظیمی هیحانی می باشد، بر این اساس هدف این پژوهش بررسی ارتباط شیوه های تنظیم و ابراز هیجان با رفتارهای قلدری در دانش آموزان نوجوان بود. روش کار: کل دانش آموزان مدارس پسرانه راهنمایی و متوسطه شهر اردبیل در سال تحصیلی 90-91 جامعه آماری این پژوهش بودند. تعداد 220 نفر که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند به پرسش نامه های قلدری/قربانی شدن، شیوه های تنظیم و ابراز هیجان پاسخ دادند، داده های بدست آمده نیز با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که نمرات افراد در شاخص قربانی قلدری شدن با ارزیابی شناختی مجدد ( r = 0/15 و 02/0>p)، سرکوبی هیجانات (47/0=r و 001/0 >p) و ابراز مثبت هیجان (25/0=r و 001/0 >p) ارتباط مثبت ولی با شدت تکانه (35/0 -=r و 001/0 >p) و ابراز منفی هیجان (43/0 -=r و 001/0 >p) ارتباط منفی دارد. قلدری کردن بر دیگران نیز با ارزیابی شناختی مجدد (14/0=r و 03/0 >p) و شدت تکانه (31/0=r و 001/0 >p) و ابراز منفی هیجان (29/0=r و 001/0 >p) ارتباط مثبت ولی با سرکوبی هیجانات (28/0-=r و 001/0 >p)، ابراز مثبت هیجان (24/0-=r و 001/0 >p) رابطه منفی دارد. شیوه های تنظیم و ابراز هیجان 36% واریانس قربانی قلدری شدن و 19% از واریانس قلدری کردن را تبیین کردند. نتیجه گیری: این مطالعه آشکار کرد که بی نظمی هیجانی در طول دوره نوجوانی نقش مهمی در رفتارهای قلدری و قربانی قلدری شدن دارد لذا آموزش مهارتهای تنظیم هیجان به عنوان یک روش مداخله برای چنین مشکلات رفتاری پیشنهاد می شود.