نقش حمایت اجتماعی در پیش بینی استرس دوران بارداری

Abstract

سابقه و هدف: استرس بارداری و فقدان حمایت اجتماعی با عواقب ناخوشایند بارداری از جمله سقط جنین، تهوع و استفراغ، پره اکلامپسی، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و نیز درجاتی از اختلالات روانی به همراه می باشد. هدف مطالعه حاضر تعیین نقش حمایت اجتماعی در پیش بینی استرس دوران بارداری می باشد.

مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 210 زن باردار تک قل 40-18 سال مراجعه کننده به دو بیمارستان آموزشی بابل در سال 1392 انجام گرفت. کلیه آزمودنیها سه پرسشنامه دموگرافیک، تجربه استرس بارداری(PES) و حمایت اجتماعی فلمینگ (SSQ) را در سه ماهه اول و دوم و سوم تکمیل نموده و سپس مورد مقایسه قرار گرفتند.

یافته ­ها: میانگین دریافت حمایت اجتماعی زنان باردار (4/18±12/87) با دامنه نمرات 25-0 بود. بیشترین میزان دریافت حمایت اجتماعی زنان در هر سه ماهه بارداری، خانواده بود. میانگین دریافت حمایت کلی در سه ماهه اول (4/50±13/48) از هر دو سه ماه دوم (3/83±12/25) و سوم (4/06±12/87) بطور معنی داری بیشتر بود (0/05 p<). حدود یک سوم زنان، بارداری را استرس زا تجربه نمودند. بیشترین تجربه ناخوشایند بارداری، مربوط به سه ماهه سوم بارداری بود. حمایت اجتماعی ارتباط معنی دار مثبت با تجارب خوشایند، معنی دار منفی با ناخوشایندهای بارداری، و ارتباط منفی معنی دار با استرس بارداری داشت. حمایت اجتماعی، 50% واریانس استرس بارداری را پیشگویی کرد. قوی ترین پیش بینی کننده منفی استرس بارداری، حمایت خانواده (0/470- =&beta) و سپس دوستان، همسایگان، و عقیده در باره حمایت بود (0/05 p<).

نتیجه گیری: با توجه به ارتباط منفی حمایت خانواده، دوستان و همسایگان با استرس زنان باردار، توجه بیشتر متخصصین مراقبتهای بهداشتی زنان بر شیوه های ارتقاء حمایت اجتماعی در دوران بارداری پیشنهاد می شود.