نتایج درمان با پالس خوراکی روکالترول در بیماران مبتلا به هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه تحت همودیالیز

Abstract

سابقه و هدف: استئودیستروفی کلیوی از عوارض شایع و مهم مرحله نهایی بیماری کلیوی (ESRD) است. تجویز کلسیم جانشین، رژیم غذایی کم فسفات و تجویز متابولیت فعال ویتامین (روکالترول) در این بیماران ضروری است. هدف از انجام این مطالعه به منظور تعیین شیوع استئودیستروفی کلیوی و هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه در بیماران ESRD تحت پوشش همودیالیز و تعیین اثر پالس خوراکی روکالترول در کنترل هیپرپاراتیروئیدیسم و استئودیستروفی در بیماران می باشد. مواد و روش ها: در مرحله اول، 31 بیمار مبتلا به ESRD در طی سال های 80-1379 از نظر سطح سرمی کلسیم، فسفر، آلکالن فسفاتاز و iPTH (به روش IRMA) و تغییرات استخوانی مشهود در رادیوگرافی استخوان ها مورد بررسی قرار گرفتند. در مرحله دوم 12 بیمار مبتلا به هایپرپاراتیروئیدیسم براساس سطح iPTH در سه گروه مختلف قرار گرفته و بسته به سطح iPTH تحت درمان با پالس خوراکی روکالترول با دوز 1، 2 و 4 میکروگرم بعد از هر جلسه همودیالیز (سه بار در هفته) به مدت 4 ماه قرار گرفتند. سپس سطح کلسیم، فسفر، آلکالن فسفاتاز، iPTH و نیز رادیوگرافی استخوان ها قبل با بعد از تجویز روکالترول به صورت فوق مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها: از 31 بیمار مورد مطالعه با متوسط سنی 17.7±52 و متوسط سابقه همودیالیز 22.3±36 ماه، 3.5% دارای کلسیم بیشتر یا مساوی 10.4 میلی گرم در دسی لیتر، 77.3% دارای فسفر سرم بیش از 4.5 میلی گرم در دسی لیتر و 80.6% دارای iPTH، بیش از 120 پیکوگرم در میلی لیتر و 72.4% دارای سطح آلکالن فسفاتاز بیش از حد طبیعی بودند. بین مدت سابقه همودیالیز با سطح سرمی کلسیم، فسفر و آلکالن فسفاتاز ارتباط معنی داری مشاهده نشد. در 12 بیماری که تحت درمان با پالس خوراکی روکالترول قرار گرفتند، فقط بین سطوح سرمی iPTH قبل و بعد از 6 ماه تجویز روکالترول تفاوت معنی داری مشاهده شد؛ به طوری که سطح سرمی iPTH در شروع مطالعه 652±779.5 و بعد از 6 ماه تجویز روکالترول 308±207.4 پیکوگرم در میلی لیتر بود (P<0.003). نتیجه گیری: در اکثر بیماران مورد مطالعه سطح فسفر و iPTH، خارج از حد قابل قبول بود که نشان دهنده عدم کنترل مناسب هیپرپاراتیروئیدیسم و فسفر می باشد. تجویز پالس خوراکی روکالترول به مدت 6 ماه باعث کاهش iPTH شد، اما بر روی کلسیم، فسفر و آلکالن فسفاتاز تاثیری نداشت.