اثر التیام بخشی عصاره هیدروالکلی خارمریم (Silybum marianum) برروی زخم باز پوستی موش کوچک آزمایشگاهی

Abstract

سابقه و هدف: گیاه دارویی خارمریم که در نقاط مختلف ایران می روید؛ سالهاست که به صورت تجربی در درمان بیماری های مختلف از جمله کمک به بهبود زخم به کار می رود با این وجود مطالعه زیادی روی آن صورت نگرفته است. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره هیدروالکلی این گیاه بر روی ترمیم زخم پوستی می باشد. مواد و روشها: این مطالعه بر روی 36 راس موش رت در محدوده وزنی200-220 گرم که به 6 گروه شش تایی تقسیم شدند، انجام گردید. پس از جمع آوری و خشک نمودن قسمت های مختلف گیاه، عصاره هیدروالکلی آن به روش خیساندن تهیه و تغلیظ گردید. ابتدا زخم هایی به ابعاد 2×2 سانتی متر بر روی پوست پشت موش ها ایجاد گردید: گروه اول به عنوان کنترل بدون درمان نگهداری شد، در گروه دوم از اسرین (کنترل منفی)، گروه سوم از پماد فنی توئین 1 درصد (کنترل مثبت) و در سه گروه دیگر از پمادهای ساخته شده از گیاه خارمریم با غلظت های 20، 40 و 60 درصد وزنی- وزنی در پایه اسرین دوبار در روز استفاده گردید. برای بررسی روند ترمیم زخم ها هر روز کناره های زخم اندازه گیری گردید و درصد بهبودی زخم گروه های مختلف طی تمام روزهای درمان با یکدیگر مقایسه شدند. به منظور مطالعات بافت شناسی، در روزهای هفتم و پایان درمان هر گروه نمونه هایی از ضخامت کامل زخم ها برداشته شد. یافته ها: در بررسی انجام شده متوسط زمان ترمیم کامل زخم در گروه های کنترل و کنترل منفی 21 روز، گروه کنترل مثبت 19 روز و گروه های دریافت کننده 20 درصد، 40 درصد و 60 درصد گیاه خارمریم به ترتیب 18، 16 و 14 روز بود. از لحاظ آماری تمامی گروه های درمانی اختلاف معنی دار آماری با گروه های کنترل منفی و گروه کنترل داشتند (05/0p<). در بررسی بافت شناسی نیز علائم بهبود و تکامل بافت پوست در درمان با عصاره خارمریم کامل تر بوده است. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که عصاره خارمریم به طور معنی داری موجب تسریع روند بهبود زخم در زخم باز پوستی می شود.