بررسی نتایج غربالگری کولونوسکوپی در بستگان درجه اول بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال خانوادگی نوع ایکس

Abstract

سابقه و هدف: سرطان کولورکتال از جمله سرطان‌های در حال افزایش در ایران و یکی از معدود سرطان‌های قابل پیشگیری از دید سازمان بهداشت جهانی می‌باشد. از مهمترین راه‌های تشخیص زودرس این بدخیمی و ضایعات زمینه ساز آن ( پولیپ‌ها) و متعاقباً پیشگیری از آن غربالگری می‌باشد. پروتکل‌های مختلفی برای برنامه بیماریابی در بستگان درجه اول موارد شناخته شده ارثی مانند HNPCC و FAP تدوین شده است ولی برنامه بیماریابی برای بستگان درجه اول گروهی از سرطان‌های کولورکتال فامیلیال که فاقد جهش‌های شناخته شده هستند (سرطان کولورکتال نوع ایکس)، تعریف نشده است. هدف از این مطالعه بررسی نتایج غربالگری کولونوسکوپی در بستگان درجه اول این بیماران است. مواد و روش­ ها: این مطالعه مقطعی بر روی خانواده‌های بیماران مشکوک به سندروم لینچ که نقصی در بیان پروتیین‌های ترمیمی نداشتند، انجام شد. اطلاعات از سامانه ثبت پرونده‌های پزشکی بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال که در سامانه پیشگیری و تشخیص زودرس سرطان کولورکتال مرکز تحقیقات گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از سال 1387 تا سال 1397 ثبت شده بود، جمع آوری گردید. یافته ­ها: با بررسی نتایج حاصل از کولونوسکوپی مشخص گردید که 18 نفر از 77 فرد مورد بررسی معادل 23% درصد پولیپ یا تومور در روده بزرگ خویش داشتند که از این میان 55% پولیپ‌ها از نوع هایپر پلاستیک و مابقی آدنوما بود. حدود 60% پولیپ‌ها در رکتوم و سیگموئید و مابقی در کولون و سکوم بودند. همچنین 4 بیمار در این غربالگری نشان از وجود تومور در روده بزرگ خود داشتند که تمامی آنها موارد تازه تشخیص داده شده بود و در 2 بیمار در این غربالگری تشخیص بیماری التهابی روده داده شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه در صورت بروز پولیپ در روده بزرگ، خانواده این بیماران به نظر می‌رسد که از خطر بالایی مانند همان خانواده‌های سندروم لینچی برخوردار باشند و نیاز به مراقبت‌های دوره‌ای کولونوسکوپی منظم دارند.