نقش پروتئین های P-CREB و c-Fos ناحیه آمیگدال قاعده ای جانبی در اثرات اضطراب زایی نیکوتین در موش‌های بزرگ آزمایشگاهی

Abstract

سابقه و هدف: نیکوتین از شایع­ترین مواد اعتیادآور است که اثرات زیادی بر سیستم عصبی مرکزی از جمله اضطراب ­زایی وابسته به دوز دارد، که به ­واسطه پروتئین­ های مختلفی انجام می ­شود. با توجه به مشخص نبودن مکانیسم و پروتئین­ های درگیر در اضطراب­ زایی نیکوتین، هدف از این مطالعه بررسی نقش پروتئین های P-CREB (cAMP Response Element-Binding Protein) و c-Fos آمیگدال قاعده­ای-جانبی (BLA) بر رفتارهای شبه­ اضطرابی ناشی از نیکوتین می باشد. مواد و روش­ ها: در این مطالعه تجربی 24 سر موش بزرگ آزمایشگاهی نر نژاد ویستار به سه گروه 7 تایی (سالین، نیکوتین 0/3 و 0/7 و mg/kg، داخل صفاقی) در آزمایش رفتاری و چهار گروه 3 تایی (کنترل (بدون تزریق و آزمون)، سالین، نیکوتین 0/3 و 0/7 mg/kg) در آزمایش ایمونوهیستوشیمی تقسیم شدند. رفتارهای شبه­ اضطرابی با پارامترهای درصد مدت حضور در بازوی باز (%OAT: Open Arm Time)، تعداد ورود به بازوی باز (%OAE: Open Arm Entry) و فعالیت حرکتی در دستگاه ماز به ­علاوه مرتفع ارزیابی شد. همچنین تغییر بیان پروتئین­ های P-CREB و c-Fos در ناحیه BLA با استفاده از روش ایمونوهیستوشیمی بررسی گردید. یافته ها: تجویز داخل صفاقی نیکوتین 0/7 mg/kg سبب کاهش %OAT (0/42±5/4) و %OAE (0/61±29/4) نسبت به سالین (0/82±15/2) و (0/45±42/1) شد (به­ ترتیب 0/001p< و0/01p<). به علاوه، در بیان پروتئین­ های P-CREB و c-Fos در ناحیه BLA بین گروه­ های درمانی تفاوت معنی­ داری وجود داشت (0/05p< ، 6/99H(3)=) و (0/01p<، 13/11H(3)=). بیان پروتئین P-CREB در ناحیه BLA حیوانات گروه کنترل نسبت به سایر گروه­ ها بالاتر بود. بیان پروتئین c-Fos در BLA گروه کنترل، نیکوتین mg/kg 0/3 و 0/7 نسبت به گروه سالین کاهش معنی ­داری داشت (0/01p<). نتیجه ‏گیری: نتایج مطالعه نشان داد که مصرف سیستمیک نیکوتین در دوز بالا رفتارهای شبه­ اضطرابی ایجاد می‌کند. هم­چنین بیان پروتئین P-CREB و c-Fos در گروه­ های درمانی نسبت به سالین به ­ترتیب بدون تغییر و کاهش­ یافته بود.