اثر ضد دردی عصاره اتانولی گیاه مخلصه (Tanacetum parthenium) درموش کوچک آزمایشگاهی در مدل فرمالین

Abstract

سابقه و هدف: گیاه مخلصه در طب سنتی به عنوان یک ماده مسکن معرفی شده و در دردهای نوروپاتیک و سردرد استفاده می شود، این مطالعه به منظور تعیین اثر ضد دردی گیاه با تست فرمالین در فاز درد حاد و مزمن انجام شده است.مواد و روشها: در این مطالعه تجربی اثرات ضد دردی گیاه مخلصه بوسیله تست فرمالین در 100 سر موش سوری نر بالغ در 10 گروه، آب مقطر، گروه عصاره گیاه با دوزهای 10، 20، 30، 40 و 80 میلی گرم بر کیلوگرم، گروه ایبوبروفن 100 میلی گرم بر کیلوگرم، گروه مرفین 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم، گروه نالوکسان با دوز 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم و گروه نالوکسان با دوز 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم+دوز موثر عصاره ارزیابی شد. 15 دقیقه قبل از تزریق فرمالین در کف پای حیوان دوزهای مختلف عصاره، ایبوبروفن، مرفین و نالوکسان به حیوان تزریق و اثرات ضد دردی با مشاهده و مقایسه حرکات حیوان شامل بلند کردن و لیسیدن پای فرمالین گرفته در گروههای مختلف به مدت 30 دقیقه و هر 5 دقیقه یک بار در دو فاز حاد و مزمن ثبت شد. یافته ها: در بین دوزهای مختلف عصاره، دوز 10 میلی گرم بر کیلوگرم در دو فاز حاد و مزمن اثرات ضد دردی بیشتری داشت (15/1±61)، (58/19±110) و تفاوت معنی داری با گروههای ایبوبروفن و آب مقطر نشان داد (05/0>p). نتایج نشان داد اثرات ضد دردی عصاره وابسته به دوز بوده و خواص ضد دردی بوسیله نالوکسان مهار می شود (43/6±5/111) و (35/17±6/193). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که گیاه مخلصه اثر ضددردی وابسته به دوز در دو فاز حاد و مزمن دارد و با توجه به کاهش اثر ضد دردی در گروه نالوکسان احتمالا این اثر از طریق فعال کردن سیستم اوپیوییدرژیک می باشد.