بررسی و مقایسه‌ی پتانسیل استحصال آب باران از سطوح عایق پشت‌ بام‌ها در شرایط اقلیمی مختلف (مطالعه موردی: شهرهای مشهد و نور)

Abstract

باران جزء پاکترین منابع آب موجود در طبیعت است، چنانچه رواناب حاصل از آن جمع­آوری و مورد استفاده قرار بگیرد باعث صرفه­جویی در مصرف آب و مدیریت بهتر در منابع آب کشور خواهد شد. از آنجا که سطح وسیعی از مساحت شهرها راپشت­بام منازل مسکونی تشکیل می­دهد، حجم آب استحصالی از سطح پشت­بام منازل قابل توجه است و می­تواند بخشی از نیاز آبی ساکنان را فراهم کند. در این تحقیق وقایع بارش و رواناب در شهر مشهد که دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است و شهر نور که دارای اقلیم معتدل است، مورد اندازه­گیری قرار گرفت. سطح مورد نظر برای جمع­آوری آب باران سطوح عایق پشت­بام در نظر گرفته شد. پس از آماده­سازی پشت­بام­ها، منبع آب قرار داده شد و بعد از هر بارش میزان رواناب اندازه­گیری شد. اطلاعات مربوط به بارش از نزدیک­ترین ایستگاه سینوپتیک به منطقه دریافت شد. با استفاده از تجزیه و تحلیل­های آماری لازم، مقادیر ضریب رواناب و حجم رواناب ناشی از بارندگی به ازای مقادیر متفاوت عمق و شدت بارندگی بعد از هر واقعه تعیین گردیده است. بر اساس نتایج این تحقیق ضریب رواناب در وقایع بارندگی منجر به رواناب به طور متوسط برای فصل پاییز در مشهد 66/0 و نور 75/0، برای فصل زمستان در مشهد 69/0 و نور 76/0 و برای فصل بهار در مشهد 62/0 و نور 69/0 می‌باشد. احتمال آستانه ظهور رواناب در شهر نور 3/0 میلی­متر و در شهر مشهد 7/0 میلی­متر است. ارتفاع کل بارش و رواناب در مشهد به ترتیب 5/217 و 9/139 میلی­متر و در نور 8/496 و 1/356 میلی­متر است. بیشترین مقدار متوسط رواناب تولید شده در شهر مشهد مربوط به فصل بهار و در شهر نور مربوط به فصل پاییز است.