تحلیلی بر ساختار منطقه‌ای جو در زمان رخداد بارش برف سنگین در استان کرمان

Abstract

بنا به قرارگیری منطقه مورد مطالعه در قسمت‌های گرم و خشک ناهنجاری‌های بسیار قوی در جو بایستی به وقوع بپیوندد تا نزول برف و آن ‌هم به‌ صورت فراگیر به وجود آید که نمونه بارز آن سردچال‌های جوی هستند. به منظور بررسی وقوع بارش برف در استان کرمان از آمار ۱۰ ایستگاه هواشناسی واقع در استان استفاده شد. در همین راستا و برای تبیین ساختار و حرکت‌شناسی این سامانه، با مراجعه به تارنمای متعلق به مرکز ملی پیش‌بینی‌های محیطی و علوم جوی (NCEP/NCAR) از داده‌های ایستگاه‌های جو بالا استفاده و نقشه‌های همدید در زمان رخداد پدیده مذکور ترسیم شد. نتایج نشان داد روز قبل از بارندگی ناپایداری ضعیفی در منطقه وجود داشته ولی در روز بعد ناپایداری در طبقات مختلف جو تشدید شده است. نقشه‌های سینوپتیک فرود بسیار عمیق در ایران مرکزی همراه با هسته سردچال با میانگین دمای ۲۵- درجه سانتی‌گراد را نشان می‌دهند. ریزش هوای سرد تروپوسفر فوقانی و برخورد آن با هوای گرم عرض­های پایین­تر سبب شده تا بر روی منطقه جبهه‌زایی شدیدی به وجود آید. از سایر دلایل عمده می‌توان به قرارگیری منطقه در زیر هسته واگرایی رودباد و وجود پیچانه قوی در ایران مرکزی نام برد. با استقرار جریان واچرخندی بر روی پاکستان و با وارد شدن این جریانات به منطقه، ضمن عبور از روی دریای عمان و کسب رطوبت، نم لازم برای وقوع برف سنگین در منطقه را فراهم نموده است.