بررسی و تعیین تلفات اولیه بارندگی با استفاده از دستگاه شبیه ساز باران

Abstract

چکیده برای شبیه سازی رفتار خاک‌های مختلف با ویژگی‌های متفاوت از نظر بافت، پوشش گیاهی و شیب، در مقابل بارش‌هایی با شدت و زمان‌های تداوم مورد نظر، استفاده از شبیه سازهای باران در عرصه حوزه‌های آبخیز و آزمایشگاه-ها، با عنایت به عدم وجود اطلاعات کافی ضروری می‌باشد. به طور کلی امکان دستیابی به نتایج مورد نظر در شرایط طبیعی به ویژه از دیدگاه رخداد بارش‌های جوی، دشوار، وقت‌بر و پرهزینه می‌باشد. در این تحقیق برای بررسی تغییرات مقدار تلفات اولیه بارندگی با در نظر گرفتن تاثیر متغیرهای مورد نظر شامل: شیب، تراکم پوشش گیاهی، بافت خاک و رطوبت خاک از یک دستگاه شبیه ساز باران استفاده شده است. برای انجام آزمایشات، بارندگی با دوره بازگشت 5 ساله حوزه تحقیق با زمان تداوم 30 دقیقه در 72 کرت آزمایشی در اراضی مرتعی حوزه آبخیز طالقان، شبیه سازی و مقدار تلفات اولیه اندازه گیری شد. براساس نتایج بدست آمده، ماتریس همبستگی مؤید تفسیر چشمی نمودارهای پراکنش حاصل از متغیرهای مستقل و وابسته مورد مطالعه می باشد. متغیرهای موثر در مقدار تلفات اولیه به ترتیب اهمیت شامل درصد تراکم پوشش گیاهی، درصد رطوبت خاک، درصد رس، درصد شن، درصد سیلت و درصد شیب می‌باشند. هم‌چنین رابطه رگرسیونی برای پیش بینی میزان تلفات اولیه در شرایط مختلف از نظر تغییرات متغیرهای مستقل موجود تهیه و ارائه شده است.