تحلیل فراوانی مؤلفه‌های بارندگی در بستر نرم‌افزار R

Abstract

در اختیار داشتن مقادیر مربوط به مشخصه‌های بارندگی (شدت، عمق، مدت) در دوره بازگشت‌های مختلف در بسیاری از پروژه‌های مربوط به مدیریت منابع آب، مطالعه خشکسالی، مدیریت سیل و طراحی سازه‌های آبی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و در بسیاری از مدل‌های هیدرولوژی جزء ورودی‌های اصلی به حساب می‌آیند. در این تحقیق با انجام مروری بر نرم‌افزارهای مختلف موجود در این زمینه و نیز توانایی‌های موجود در بستر نرم‌افزار R، با استفاده از بسته‌ی lmomco در محیط برنامه‌نویسی R بر پایه‌ی روش گشتاورهای خطی، بهترین توابع توزیع برازش یافته بر هر کدام از متغیرهای بارندگی تعیین و مقادیر کوانتایل مربوط به هر کدام از این متغیرها در دوره بازگشت‌های مختلف بر اساس توزیع منتخب برای هر کدام از متغیرها برآورد گردید. برای این منظور داده‌های بارندگی 40 ساله ثبت شده در ایستگاه مینودشت حوضه آبخیز چهل‌چای در استان گلستان مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که مناسب‌ترین توزیع برازش یافته بر داده‌های مربوط به متغیر شدت و عمق بارندگی توزیع ویکبی و برای داده‌های مربوط به مدت بارندگی توزیع ویبول می‌باشد. همچنین مقادیر کوانتایل مربوط به هر کدام از متغیرها در دوره بازگشت‌های 2 الی 1000 سال محاسبه گردید. به علاوه، نتایج مطالعه نشان می‌دهد که استفاده از روش گشتاورهای خطی با به کارگیری بسته‌ی lmomco در محیط برنامه‌نویسی R به منظور منطبق ساختن توابع توزیع بر گشتاور خطی داده‌های نمونه، ابزاری بسیار مفید و با کارایی بالا در تعیین مناسب‌ترین توزیع حاکم و تعیین دقیق کوانتایل مربوط به هر کدام از متغیرها در دوره بازگشت مورد نظر می‌باشد.