مقایسه روش‌های تعیین ضریب زهکشی در اراضی شور و سدیمی جهت استفاده بهینه از آب باران در مناطق شهری و غیرشهری

Abstract

چکیده

جریان­های زیرسطحی ناشی از بارش باران، یکی از منابع اصلی تأمین آب به شمار می­رود. در این شرایط، زه­دار بودن اراضی کشاورزی در فصول مختلف سال، یکی از عمده­ترین مشکلات کشاورزان است که بر اثر بالا آمدن سطح آب­های تحت­الارضی و یا نامناسب بودن بافت خاک، پدید می­آید. در این شرایط، شوری و سدیمی شدن خاک باعث کاهش راندمان برداشت محصولات کشاورزی می­شود. علاوه بر این، تعیین ضریب زهکشی جهت تخمین زه­آب ناشی از آب باران در مناطق شهری و غیرشهری، که یکی از منابع آبی به شمار می­­رود، حائز اهمیت است. لذا در این تحقیق، روش­های مختلف تعیین ضریب زهکشی در اراضی شور و سدیمی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می­دهد، حداکثر ضریب زهکشی در روش هم­گام، معادل 4/2 میلی­متر در روز است. در حالی­ که، این ضریب بر اساس روش تقویم آبیاری بین حداقل 37/0 تا حداکثر 49/2 میلی­متر در روز متغیر است. نتایج به دست آمده همچنین نشان می­دهد، مقدار به دست آمده برای ضریب زهکشی، با استفاده از روش همگام همواره بیشتر از مقدار به دست آمده با استفاده از روش غیرهمگام است. اما مقدار این ضریب در ابتدای تابستان و با استفاده از دو روش تقریباً با هم برابر هستند. بنابراین، استفاده از روش هم­گام باعث افزایش مقدار جریان زیرسطحی تخمینی شده و پیشنهاد می­شود از روش غیرهمگام جهت تخمین ضریب زهکشی استفاده شود.