مدیریت و بهره‌وری آب باران در کشاورزی دیم

Abstract

در حال‌ حاضر، قسمت عمده‌ای از منابع آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. در نتیجه، بیشترین حجم تلفات آب نیز مربوط به این بخش می‌باشد. ایران به‌ عنوان یک کشور در حال توسعه در ناحیه خشک و نیمه‌خشک جهان قرار گرفته است. در چنین شرایطی، خشکی و کمبود آب یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در تولید محصولات کشاورزی محسوب می‌شود. بنابراین، توسعه کشاورزی و تولید پایدار در مناطق خشک و نیمه‌خشک به افزایش کارایی مصرف آب در این مناطق بستگی دارد. کشاورزی دیم 80 درصد از سطح زیر کشت کل کره زمین را به خود اختصاص داده است که شامل تولید 62 درصد از غذای اصلی مردم می‌باشد. در حال‌ حاضر، مزایای کشاورزی دیم خصوصاً در راستای تولید غذا برای جمعیت رو به افزایش جهان، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. چرا که کشاورزی دیم دارای خصوصیات متمایز و متفاوتی نسبت به کشاورزی آبی بوده و مدیریت صحیح آب در آن، می‌تواند باعث افزایش 75 درصدی تولید مواد غذایی شود و گامی اساسی در راستای جلوگیری از گرسنگی باشد. با توجه به شرایط اقلیمی در ایران و محدودیت‌های موجود در منابع آبی و اراضی حاصلخیز، مدیریت بهینه تأمین و مصرف آب در کشاورزی، می-تواند نقش اساسی در تولید محصولات غذایی بر عهده داشته باشد. بنابراین، استفاده معقول از آب در بخش کشاورزی نیاز به برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری صحیح داشته و در این راستا روش‌های نوین مدیریت و استحصال آب باران برای کشت‌های دیم از اهمیت بالایی برخوردار است.