فرمول‏بندی تحلیلی فاکتورهای درمانی در درمان بیماران سرطانی با پرتوهای الکترونی

Abstract

سابقه و هدف: باریکه‌های الکترونی به‌طور وسیعی جهت درمان سرطان‏های سطحی به‏کار می‌روند. منحنی درصد دوز عمقی(Percentage depth dose) (PDD) در درمان با الکترون در انرژی‏های بالا برخلاف فوتون، دارای یک نقطه ماکزیمم مشخص نیست و یک محدوده عمقی را شامل می‌شود. هدف از این پژوهش به دست آوردن PDD با کمک یک رابطه تحلیلی بود تا بتوان با این رابطه وسعت ناحیه درمان و سایر فاکتورهای درمانی مانند عمق ماکزیمم دوز (Cdepth of maximum dose)، محتمل‌ترین انرژی (Cprodable Energy)، برد عملی (Practical Range)، عمق دوز 50 درصد (R50) را نیز محاسبه کرد. مواد و روش ها: اندازه‌گیری‌های PDD در بخش رادیوتراپی بیمارستان گلستان اهواز با دستگاه شتاب‏دهنده زیمنس پرایمس پلاس با استفاده از دوزیمتر اتاقک یونیزاسیون CC13 و با کمک فانتوم آب برای انرژی‌های 6، 9، 12، 15، 18 و 21 میلیون الکترون ولت و میدان‌های متفاوت در عمق‌های مختلف انجام شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار MATLAB نسخه 8/7 تحلیل شدند. یافته ها: تابعی که بهترین برازش با داده‌ها را داشت انتخاب و با استفاده از این تابع ، Rp و R50 برای هر میدان و انرژی محاسبه شده و وابستگی آن‌ها به اندازه میدان و انرژی به‌دست آمد. استنتاج: ضرایب مربوطه نشان دادند که تابع چهار گوسی برازش خوبی با داده ها دارد ( ). افت سریع دوز بعد از یک ناحیه تقریباً یکنواخت مشاهده شد. منحنی دارای یک دنباله بود که علت آن آلودگی فوتونی است. نقاط R50وRp به‏دست آمده برای انرژی‌ها و میدان‌های مختلف با استفاده از تابع تحلیلی نشان داد که R50 به اندازه میدان و انرژی وابسته است اما Rp فقط به انرژی بستگی داشته و به تغییر میدان وابسته نیست.