انتخاب سزارین بر اساس درخواست مادر: شیوع و عوامل مؤثر بر آن

Abstract

سابقه و هدف: درخواست بیمار و مختار بودن وی در امر تصمیم‌گیری از اساسی‌ترین اصول اخلاق پزشکی واحترام به شخصیت و استقلال بیمار یک وظیفه اخلاقی است و با توجه به همین امر برخی پزشکان اقدام به سزارین را در موارد غیر ضروری و تنها بر اساس خواست بیمار جایز می‌دانند. هدف مطالعه حاضر تعیین میزان شیوع سزارین انتخابی و ارتباط آن با عوامل مؤثر در شهر تهران در سال‌های 1390-1389بود بوده است. مواد و روش ها: این مطالعه به روش مقطعی (cross-sectional ) انجام شد و مطالعه بر روی کلیه زنان مراجعه کننده برای انجام زایمان به بیمارستان‌های منتخب شهر تهران انجام شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر 850 زن باردار در شهر تهران در فاصله سال‌های 1389تا1390 که تحت عمل سزارین قرار گرفته بودند در شهر تهران در سالهای 1390-1389 انجام گردید. نمونه گیری به روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی خوشه‌ای انجام شد. نرم افزار مورد استفاده SPSS بود و آنالیز آماری انجام شده رگرسیون لجستیک یک طرفه بود. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که میزان سزارین بر اساس درخواست مادر در بین گروه مورد مطالعه 2/11 درصد بوده و در 3/82 درصد علت آن ترس از زایمان طبیعی بوده است. هم چنین نتایج بیانگر آن بود که در مواردی که سن زن باردار کم تر از 21 سال باشد، احتمال سزارین انتخابی 2/3 برابر (89/8-15/1=CI 95%، 20/3=Odds ratio)، با افزایش سطح تحصیلات احتمال آن به میزان 5/18 برابر (35/139-45/2)=CI 95%،50/18 =Odds ratio) و احتمال درخواست مادر برای انجام سزارین در زنان شاغل به میزان 2 برابر زنان حامله خانه دار(93/3-45/1)=CI 95%،39/2 =Odds ratio) افزایش می‌یابد. نوع شغل همسر احتمال وقوع سزارین به درخواست مادر را تا 6 برابر (99/15-33/2)=CI 95%،037/6 =Odds ratio)، انجام زایمان در بیمارستان خصوصی نسبت به بیمارستان دولتی احتمال مطرح شده را تا 7 برابر (44/12-08/4)=CI 95%،13/7 =Odds ratio) و نظرمثبت گروه پزشکی، را تا 45 برابر (93/82-39/25)=CI 95%،89/45 =Odds ratio) افزایش می‌دهد. استنتاج: به نظر می‌رسد عوامل مختلفی بر درخواست مادر برای انجام سزارین اثر گذار است و با توجه به این که بر اساس نتایج مطالعه حاضر هنجارهای اجتماعی تأثیر به سزایی در انجام سزارین به درخواست مادر دارد بنا بر این ارتقاء آموزش در سطوح مختلف جامعه می‌تواند بسیار اثرگذار باشد.