تاثیر شست و شو با آب و صابون بر عوارض حاد پوستی در طول درمان رادیوتراپی در بیماران مبتلا به سرطان پستان

Abstract

چکیده مقدمه: یکی از عواملی که تصور می شود بر روی عوارض پوستی ناشی از رادیوتراپی مؤثر باشد، شست و شوی پوست است.هنوز در اکثر مراکز به بیماران توصیه می‌شود که از شست و شوی پوست ناحیه رادیوتراپی شده خودداری کنند. همچنین در مورد اثر شست‌و‌ شو بر روی پوست وتاثیر استفاده از صابون مطالعات کارآزمایی بالینی تصادفی کمی انجام شده است. هدف: هدف از این مطالعه بررسی میزان تاثیر شست و شو با آب و صابون بر عوارض حاد پوستی ناشی از رادیوتراپی در بیماران مبتلا به سرطان پستان بوده است. مواد و روش‌ها: مطالعه به صورت یک کارآزمایی بالینی شاهددار انجام گردید. 108 بیمار مبتلا به سرطان پستان که تحت درمان رادیوتراپی با دستگاه کبالت بوده و بالای 40 گری اشعه دریافت می‌کردند، به صورت تصادفی به دو گروه شست و شو و عدم شست و شو تقسیم شدند. 54 بیمار در گروه شست و شو و 54 بیمار در گروه عدم شست و شو وجود داشتند. گروه عدم شست و شو اجازه شست و شوی محل رادیو تراپی را نداشته و گروه شست و شو مجاز بودند بدون محدودیت در دفعات شست و شو و با استفاده از صابون مخصوص شست و شوی کودکان، محل رادیو تراپی شده را شست و شو دهند. عوارض پوستی و علائم خارش، سوزش و درد هر هفته تا انتهای درمان وسپس یک ماه پس از درمان ثبت شد.گرید پوستی بر اساس معیارهایRTOG وعلائم بیماران به صورت نبود، خفیف، متوسط و شدید با توجه به شکایت بیمار ارزیابی گردید. نتایج: در گروه عدم شست و شو حداکثر گرید پوستی در طول درمان به صورت ذیل بود: گرید 0=0%،گرید 1=33%، گرید 2=61%، گرید 3=5%، گرید 4=0% برای گروه شست و شو حداکثر گرید پوستی به صورت ذیل بود: گرید0=7/3%،گرید1=64%،گرید 2=24%، گرید 3=5%، گرید 4=8/1% گرید 3=5%، گرید 4=8/1% گرید 3=5%، گرید 4=8/1% پوسته ریزی مرطوب در 8/38% گروه بدون شست و شو و9/25% گروه شست و شو وجود داشت. گرید پوستی در گروه شست و شو بطور معنی‌دار کاهش پیدا کرد(001/0P =) میزان خارش، سوزش، درد پوست در گروه شست و شو کمتر از گروه عدم شست و شو بود که از نظر آماری نیز معنی داربود.( 008/0 P=برای خارش،051/0 P=برای سوزش، 004/0P= برای درد). عدم شست و شو، دوز، رادیوتراپی و وزن با افزایش عوارض پوستی بطور معنی دار همراه بودند. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج آماری بدست آمده شست و شوی پوست با آب و صابون کودک نه تنها موجب افزایش عوارض پوستی نمی شود بلکه باعث کاهش عوارض و علائم بیماران می‌گردد و پیشنهاد می‌شود که شست و شوی پوست در طول درمان رادیوتراپی ادامه یابد.