نقش عوامل روانشناختی، فیزیولوژیک و ویژگی‌های جمعیت شناختی و بالینی در بهبود پس از جراحی بای پس عروق کرونر

Abstract

چکیده مقدمه: بهبود پس از جراحی بای‌‌پس عروق کرونر فرایندی چندعاملی است و برای زندگی پس از جراحی بیماران اهمیت فوق‌‌العاده‌‌ای دارد. با وجود اهمیت عوامل روانشناختی، فیزیولوژی و ویژگی‌های جمعیت شناختی و بالینی در بهبود پس از جراحی بای پس عروق کرونر، این عوامل به طور یکپارچه و در تعامل باهم در ایران بررسی نشده‌‌اند. هدف: بررسی نقش پیش بین عوامل روانشناختی، فیزیولوژی و ویژگی‌های جمعیت‌‌شناختی و بالینی در بهبود پس از جراحی بای‌‌پس عروق کرونر. مواد و روش‌‌ها: در یک طرح زمینه‌یابی مقطعی گذشته‌‌نگر، تعداد 292 بیمار 2 ماه پس از جراحی بای پس عروق کرونر به‌شیوه نمونه‌گیری در دسترس در کلینیک بازتوانی مرکز قلب تهران انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت‌‌شناختی و بالینی، مقیاس شخصیت نوع D، مقیاس چند بعدی مکان کنترل سلامت- فرم A، و مقیاس‌‌های افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) جمع‌آوری شد و به کمک آزمون‌های آماری کای اسکوئر، t و رگرسیون لوجستیک دو مقوله‌‌ای به روش ورود همگام تحلیل شد. نتایج: متغیرهای سیگار، BMI، رژیم غذایی، شخصیت نوع D، سابقه فشارخون، آنژین، سن، مدت بیماری، افسردگی، مکان کنترل درونی و مکان کنترل بیرونی قادر بودند به‌‌طور معنی‌‌داری بیماران بهبود یافته را از بیماران بهبود نیافته تفکیک نمایند(001/0P<). جنسیت قادر نبود به طور معنی دار دو گروه را از هم تفکیک نماید(05/0< P). طبق تببین مدل کامل رگرسیون، 5/92% موارد بدرستی طبقه بندی شدند. نتیجه‌گیری: عوامل روانشناختی، فیزیولوژیکی و ویژگی‌های جمعیت شناختی و بالینی در کنار هم در بهبود بیماران پس از جراحی بای پس عروق کرونر اهمیت دارند. توجه به این عوامل در تدوین و اجرای برنامه های ارتقای بهبود پس از جراحی بای پس عروق کرونر اهمیت دارد.