مقایسه اثر‌ افشره هیدروالکلی پسته‌کوهی (Pistacia Atlantica Kurdica) و داروی فلووکسامین بر افسردگی ناشی از استرس بی‌حرکتی در موش صحرایی نر

Abstract

مقدمه: امروزه استفاده از فراورده‌های گیاهی به عنوان مکمل یا جانشین داروهای شیمیایی در پیشگیری یا درمان برخی ‌اختلال‌های روانی با عوارض جانبی و هزینه درمانی کم، رواج یافته است. ‌هدف: مقایسه اثر داروی فلووکسامین با افشره پسته‌کوهی بر اختلال افسردگی و تغییر بافت هیپوکمپ ناشی از القای استرس بی‌حرکتی در موش‌های صحرایی نر. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی30 رأس موش صحرایی ‌نر بالغ نژاد ویستار با میانگین وزنی 175 گرم به 5 گروه شش‌تایی تقسیم شدند. القای استرس بی‌حرکتی با رسترینر انجام شد. در این آزمایش تیمار موش‌ها در مدت سه هفته با افشره هیدروالکلی پسته‌کوهی با غلظت mg/kg400 و داروی فلووکسامین با غلظت mg/kg120 از راه گاواژ انجام شد و افسردگی جانوران با آزمون آویزان ماندن دم بررسی شد. همچنین، میزان مالون‌دی‌آلدهید و آنزیم کاتالاز در بافت هموژنه هیپوکمپ و سطوح کورتیکوسترون و قند ‌در سرم خون اندازه‌گیری شد. واکاوی داده‌ها با نرم افزار SPSSآزمون آنالیز واریانس یک طرفه و پس‌آزمون تعقیبی توکی انجام شد. نتایج: افزایش معنی‌دار زمان بی‌حرکتی، مالون‌دی‌آلدهید، کورتیکوسترون، قند‌خون و کاهش آنزیم کاتالاز و آسیب بافت هیپوکمپ در گروه شاهد دیده شد. در حالی‌که کاهش معنی‌دار در زمان بی‌حرکتی و افزایش فعالیت کاتالاز و کاهش قندخون، کورتیکوسترون و مالون دی‌آلدهید و آسیب ندیدن در بافت هیپوکمپ گروه تیمار شده با افشره پسته‌کوهی بوجود آمد. همچنین در گروه تیمار شده با فلووکسامین به تنهایی یا مصرف هم‌زمان با افشره پسته‌کوهی افزایش زمان بی‌حرکتی، کاهش مالون‌دی‌آلدهید، کورتیکوسترون و ‌فعالیت کاتالاز نشان داده شد. همچنین، مصرف همزمان دارو با افشره گیاهی سبب کاهش معنی‌دار سطح قند‌خون شد. نتیجه‌گیری: افشره هیدروالکلی پسته‌کوهی یا داروی فلووکسامین افزون بر ‌کاهش افسردگی القاء شده با استرس بی‌حرکتی باعث بهبود شرایط آنتی‌اکسیدانی در بافت هیپوکمپ در گروه تیمار شد.