تعیین الگوی عوامل موثر بر ابعاد کیفیت زندگی در بیماران دیابتی

Abstract

چکیده ‌دیابت یک بیماری مزمن محسوب می شود، و یکی از موارد بسیار مهم در امر مراقبت از بیماران مزمن ، بررسی کیفیت زندگی آنها است . بیماران دیابتی با اختلالات زیادی در ابعاد کیفیت زندگی مواجه هستند ولی سئوال این است که کیفیت زندگی بیماران متاثر از چه عواملی است؟ در این راستا محقق بر آن شد تا تحقیقی با هدف تعیین الگوی عوامل موثر بر ابعاد کیفیت زندگی انجام دهد و در نهایت به الگوی دست یابد، که به توصیف هر چه بیشتر تاثیر مشخصات فردی – زمینه‌ای بر کیفیت زندگی بیماران می پردازد. در این مطالعه توصیفی (مقطعی)، تعداد ۱۱۷ بیمار دیابتی نوع دو مراجعه کننده به مرکز آموزش دیابت بیمارستان سینا واقع در شهر تبریز به مدت شش ماه از مرداد تا دی ماه ۱۳۷۹، انتخاب گردیدند، که از این تعداد 5/85 درصد نمونه ها زن و بقیه مرد(5/14 درصد) بودند، واحدهای مورد پژوهش به دو سری پرسشنامه پاسخ دادند اول، ابزار استاندارد شده کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، دوم، ابزار اختصاصی دیابت شامل ۹ بعد، عملکرد جسمی، درد، فعالیت روزمره، احساس، خواب، ارتباط با نزدیکان، سلامت کلی، مشکلات و رضایت از روشهای درمانی است. با استفاده از آمار استنباطی :تجزیه واریانس، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند مرحله‌ای و معادله رگرسیون داده ها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که متغیرهای مستقل (سن، وجود افراد مطلع در خانواده، نان آور بودن، وضعیت اشتغال و عوارض) همزمان ۵۲/‌۰ با متغیر وابسته (عملکرد جسمی) ارتباط دارد و 27/0 از واریانس عملکرد جسمی بوسیله متغیرهای فوق تعیین می شوند، از طرف دیگر بین سن و عملکرد جسمی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون همبستگی معکوس و معنی‌دار وجود دارد (01/0> P= - 31/0- = R . در واقع تغییرات در ابعاد کیفیت زندگی متأثر از عوامل فردی - اجتماعی و اقتصادی است و می توان نتیجه گرفت که اندازه گیری کیفیت زندگی همراه با مشخصات فردی - زمینه ای، اطلاعات کاملی را برای بیماران مزمن فراهم می آورد که در نهایت می توان از این اطلاعات در راستای برنامه ریزی درمانی - مراقبتی بیماران مزمن و اصلاح کیفیت زندگی آنان بهره جست.