بررسی ارتباط عوارض وارفارین با برخی از مشخصه های فردی و محیطی بیماران دارای دریچه مصنوعی قلب

Abstract

چکیده مقدمه: داروهای ضدانعقاد خوراکی که در پیشگیری از ترومبوز و آمبولی در بیماران تعویض دریچه‌ای و دیگر افراد مستعد تجویز می‌شوند عوارض متعددی دارند که با عوامل گوناگون فردی و محیطی تشدید می‌شوند. هدف: بررسی بروز عوارض مصرف وارفارین و ارتباط آن با برخی عوامل شاخص فردی و محیطی در بیماران تعویض دریچه‌ای استان گیلان مواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و جمع‌آوری داده‌ها آینده‌نگر بود که از اردیبهشت تا دی 1387 با مراجعه به 104 بیمار تعویض دریچه‌ای ساکن مناطق مختلف استان گیلان انجام شد. اطلاعات مورد نیاز طی نه مرحله با تکمیل پرسشنامه توسط نمونه‌ها و گرفتن نمونه خون برای آزمون انعقادی INR ((International Normalized Ratio توسط پژوهشگر جمع‌آوری شد و نتایج با نرم‌افزار SPSS بررسی و با روش آماری رگرسیون لوجستیک رتبه‌ای به‌روش معادله‌های برآورد تعمیم یافته(Generalized estimating equations) و کای زوج تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج: از 936 مورد اطلاعات جمع آوری شده طی نه مرحله، 56 مورد (6%) دچار افزایش متوسط و شدید INR بودند. تعداد زنان 85/1 برابر مردان بود. ضمنا"، 32 نفر از 38 مورد خونروی در این مدت (80%) نیز در همین گروه اتفاق افتاد که احتمال بروز خونروی در زنان 35/3 برابر مردان بود. از عوامل مورد بررسی، سیر، داروهای گوارشی و مسکن‌ها موجب تشدید خواص ضدانعقادی وارفارین، افزایش INR و خونروی و برعکس عواملی چون سویا، روغن و سیگار باعث تضعیف خواص دارو و کاهش سطح INR شده بودند. نتیجه‌گیری: با توجه به تاثیر عوامل بررسی شده در این پژوهش بر تغییر خواص و تشدید عوارض مصرف وارفارین توصیه می‌شود که به بیماران تعویض دریچه‌ای و دیگر مصرف‌کنندگان این دارو آموزش و هشدار لازم در این موارد داده شود.