‌‌تاثیر ذهن آگاهی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان بر تصویر بدنی زوج‌های نابارور

Abstract

چکیده مقدمه: ناباروری و درمان آن سبب تاثیر‌هایی مانند آشفتگی، سرخوردگی، افسردگی، اضطراب، ناامیدی، احساس گناه و احساس بی‌ارزشی در زندگی می‌شود. هدف: تعیین نقش مولفه‌های ذهن‌آگاهی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در تصویر بدنی زوجین نابارور شهر شیراز‌‌. ‌مواد و روش‌ها: این پژوهش‌، پژوهشی توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش همه زوج‌های نابارور مراجعه‌کننده به بیمارستان مادر و کودک‌‌ شیراز در تابستان‌‌ 1392 بود‌. نمونه پژوهش دربرگیرنده 120 زوج نابارور بود که به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گرد‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی تغییر شکل یافته تصویر ذهنی از بدن، پرسشنامه پنج وجهی ذهن آگاهی و پرسشنامه تنظیم هیجان شناختی استفاده شد. واکاوی داده‌ها به روش همبستگی پیرسون و واکاوی رگرسیون گام به گام انجام شد. نتایج: ‌‌ارتباط مثبت معنی‌دار‌ بین تصویر بدنی و همه مولفه‌های ذهن آگاهی شامل مشاهده (19/0‌r=، 003/0P=)، توصیف (36/0‌r=، 000/0P=)، عمل همراه با آگاهی (31/0‌r=، 000/0P=)، داوری نکردن (27/0‌r=، 000/0P=) و نشان ندادن واکنش به تجربه درونی(26/0‌r=، 000/0P=) وجود داشت. همچنین، ارتباط منفی معنی‌دار‌ بین تصویر بدنی و‌ راهبرد‌ منفی شناختی تنظیم هیجان شامل سرزنش خود (26/0‌r=-، 000/0 P=)، نشخوار فکری (18/0‌r=-، 004/0 P=) و فاجعه‌انگاری (27/0‌r=-، 000/0‌P=) وجود داشت. نتایج نشان داد ‌‌ارتباط مثبت معنی‌دار‌ بین تصویر بدنی و راهبردهای شناختی مثبت تنظیم هیجان شامل تمرکز دوباره مثبت (35/0‌r=، 000/0P=)، توجه مجدد بر برنامه‌ریزی (38/0‌r=، 000/0P=)، ارزیابی مجدد مثبت (51/0‌r=، 000/0P=) و ‌‌دیدگاه (23/0‌r=، 000/0P=) وجود دارد. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که ارزیابی مجدد مثبت (51/0=β)، نشخوار فکری (19/0-=β)، توصیف ‌(22/0=β) و سرزنش خود (16/0-=β)توان پیش‌بینی تصویر بدنی زوجین نابارور را دار‌د و این متغیرها 9/41 درصد از واریانس آن را تبیین می‌کنند. نتیجه‌گیری: ‌‌ذهن‌آگاهی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان با تصویر بدنی زوجین نابارو رابطه دارد. بنابراین، همکاری متخصصان نازائی با روان‌شناسان در مراکز درمانی ناباروری و ایجاد مراکز مشاوره روانشناسی در این مراکز برای بهبود مشکلات روانشناختی این بیماران پیشنهاد می‌شود