بررسی عوامل آسیب‌شناسی بالینی موثر بر پیامد درمان کارسینوم تمایز یافته تیروئید

Abstract

چکیده مقدمه: کارسینوم تیروئید شایع‌ترین سرطان دستگاه اندوکرین است. عوامل بالینی، آسیب شناسی و درمانی متعددی را در فرجام بیماران کارسینوم تمایز یافته تیروئید موثر دانسته‌اند. هدف: بررسی عوامل آسیب شناسی بالینی موثر در فرجام این بیماران و تأثیر احتمالی درمان‌های بکار رفته در تغییر سیر آن. مواد و روش‌ها: دراین مطالعه توصیفی- تحلیلی و گذشته‌نگر، پرونده بیماران دچار کارسینوم تیروئید پذیرفته شده طی سال‌های 1375 تا 1385 در بخش‌های رادیوتراپی انکولوژی بیمارستان‌های قائم و امید مشهد، بررسی شد. موارد با گزارش پاتولوژی کارسینوم پاپیلری یا فولیکولر وارد مطالعه شدند و پرسشنامه ویژه شامل سن، جنس، زمان پذیرش، زیرگروه پاتولوژی، اندازه تومور و مرحله بالینی، درگیری غده‌های لنفاوی و وجود متاستاز، انجام درمان‌های تکمیلی، تاریخ آخرین پی‌گیری، زمان عود، زمان مرگ، وضعیت در آخرین مراجعه براساس حال عمومی ووضعیت عملکردی به دودسته خوب وبد، برای هر بیمار ثبت شد. نتایج: میانگین سنی بیماران14/50 سال و میانه سنی 52 سال بود. 66 بیمار (7/85%) کارسینوم پاپیلری و 11 بیمار (3/14%) کارسینوم فولیکولر داشتند. وضعیت نهایی 43 بیمار (8/55%) خوب و 34 بیمار (2/44%) بد ارزیابی شد. متوسط بقاء 1/44 ماه و میانه 36 ماه بود. مرحله تومور (T-Stage) با وضعیت نهایی بیماران ارتباط معنی‌دار داشت)037/0 (P= در حالی که درگیری غدد لنفاوی (N-Stage) چنین رابطه‌ای را نشان نداد(665/0 P=). وجود متاستاز در بدو مراجعه، ارتباط معنی‌داری با فرجام بیماران نشان داد به طوری‌که 41 بیمار از 69 (4/59%) بیماری‌که در ابتدا MO بودند، وضعیت نهایی مطلوب داشتند در مقابل تنها یک بیمار (%7/16) از 6 بیماری که از ابتدا متاستاز داشتند، وضعیت نهایی آنها مناسب بود(001/0P<). همچنین، فرجام بیماران با مرحله بالینی (stage) اولیه آنها ارتباط معنی‌دار نشان داد)075/0(P=. هیچ یک از درمان‌های کمکی شامل ید‌درمانی(36/0P=) هورمون درمانی(378/0 (P=، شیمی درمانی و پرتو درمانی در سیر نهایی بیماری تأثیری نداشتند. نتیجه‌گیری: عواملی که بر پیامد درمان بیماران دچار کارسینوم تمایز یافته تیروئید نقش داشتند شامل مرحله تومور، متاستاز در بدو مراجعه و مرحله بالینی تومور بود و ابتلای غدده‌های لنفاوی اثری برپیش آگهی بیماران نداشت