توبرکلوز استخوان و مفصل در بیمارستان امام خمینی تهران(۱۳۷۲-۷۵)

Abstract

چکیده بیماری سل یکی از بزرگترین مسائل بهداشتی جهان حاضر بوده و میزان مرگ و میر و از کارافتادگی سالیانه قابل توجهی دارد. با هدف تلاش در جهت کنترل، مهار و کاهش از کارافتادگی ناشی از این بیماری، در یک مطالعه توصیفی و آینده نگر، دسته ای از این بیماران که در طی مهر ماه ۷۲ تا مهرماه ۷۵ به مجتمع بیمارستانی امام خمینی تهران، درمانگاه و بخشهای عفونی و ارتوپدی مراجعه کرده بودند. با تشخیص احتمالی و اولیه توبرکلوز استخوان و مفصل. براساس علائم بالینی و پاراکلینیکی و رادیولوژیک با داشتن PPD مثبت و آزمایش رایت منفی مورد بررسی از لحاظ کلینیکی، میکروبیولوژیک و درمانی قرار گرفتند. از ۴۸۱ بیمار مراجعه کننده که با تشخیص سل تحت درمان قرار گرفتند ۱۳٪ شرایط فوق را داشتند. بیشترین شیوع سنی بین ۲۹-10 سال (حداقل ۱۲ و حداکثر ۸۷ سال داشتند) شکایات اغلب مبهم و ملایم بوده و کمتر توجه بیمار یا پزشک را به خود جلب می کند. علاوه بر درد کمر طول کشیده، درد و محدودیت حرکت قابل تحمل در مفاصل بزرگ (ابتدا مفصل زانو و بعد مفصل ران علائم سیستمیک بظاهر کم اهمیت مثل عرق شبانه و کاهش وزن و تب وجود داشت. 6۵% کلاپس بین دو مهره و 6 مورد درگیری چند کانونی اسکلت و ۱۱ مورد فیستول در محل ضایعه وجود داشت. طول مدت بیماری (برحسب ذکر نشانه‌ها) اکثرأ حدود 6 ماه یا کمتر بوده است 66% سلولهای ژانت تیپ لانگهانس و مناطق نکروز کازئینیه در بیوپسی سینوویوم مفاصل وجود داشته و فقط یک مورد کشت بیوپسی سینوویوم از نظر باسیل سل مثبت گزارش شد. در XR علائم غیر اختصاصی بوده در CXR درگیری پارانشیم ریوی دیده نشد. در هیچ موردی نیاز به انجام عمل جراحی پیش نیامد با توجه اندمیک بودن سل در ایران و انجام درمان طبی (بر اساس دوره ۱۲ ماهه) جهت بیماران فوق الذکر، علیرغم عدم مراجعه مرتب و کامل آنها (۵6% بیماران فقط یک بار مراجعه داشته‌اند) نظر به اظهار بهبود بیماران معدود و پیگیر و مراجعه کننده و بهتر شدن علائم بالینی و XR می‌توان در شکن قوی به وجود سل استخوان و مفصل و رد سایر علل با توجه به محدودیت امکانات تشخیصی، درمان طبی را جهت ایشان شروع کرد.